بانک مرکزی به تازگی مجوز فعالیت آزادانه بانکها را در بازار ارز صادر کرده است. این مسئله در روزهای اخیر به یکی از مهمترین خبرهای حوزه پولی و بانکی کشور تبدیل شده است.به اعتقاد احمد حاتمییزد، مدیر عامل سابق بانک صادرات، این قدم مهم و پیشرفتی جهت آزادسازی اقتصاد از محدودیتهای خفهکننده است.
محسن حاجیبابا، نایب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران نیز در گفتوگو با «پایگاه خبری اتاق ایران» این اقدام بانک مرکزی را مثبت ارزیابی میکند و در توضیح آن میگوید:«این اقدامی برای تک نرخی شدن ارز است. دو نرخی بودن فساد را به دنبال دارد و فعالیت آزادانه بانکها در بازار ارز میتواند مثبت باشد.حدود 20 میلیارد دلار از نقدینگی مردم در منازل است. ارزهای غیرفعالی هستند که ممکن است بعضی از آنها هم سیاه باشند. نگه داشتن این پولها در خانه اقتصاد کشور را دچار مشکل و تورم نهفتهای ایجاد میکند.»
حاجیبابا ادامه میدهد:«بانک مرکزی باید از هر نوع ارزی مراقبت کند که از عرصه اقتصاد کشور خارج نشود. اما محدود کردن ارزی که می تواند به شبکه بانکی وارد شود اقتصاد را محدود میکند. بانک مرکزی کاری به منشا ارز نداشته باشد و اجازه دهد در شبکه بانکی خرید و فروش و سپرده گذاری شود.»
عدهای معتقدند ساختارهای لازم برای فعالیت آزادانه بانکها در بازار ارز فراهم نیست. نایب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران در اینباره میگوید:«بانکها کار خاصی قرار نیست بکنند. شبکه بانکی ما از صرافی دقیقتر است. اساسنامه وجود دارد و بر طبق همان فروشنده خواست میفروشد و نخواست نمیفروشد. البته من فکر نمیکنم خللی در کار صرافیها وارد شود. چرا که عده زیادی از مردم جامعه به شبکه بانکی اطمینان ندارد.»
وعده تکنرخی شدن ارز، مدتهاست که گفته میشود و چندین بار ولیالله سیف، رئیس کل بانک مرکزی، زمان تکنرخی شدن ارز را به 6 ماه آینده موکول کرده است. حاجیبابا در اینباره میگوید:«تک نرخی کردن ارز به پارامترهایی نیاز دارد که اطلاعاتش نزد سیف است. در مجموع تک نرخی کردن ارز کمک به اقتصاد و شفاف سازی است. زمان اعلام کردن در کار اقتصادی درست نیست. .وعده و وعید در بین مسئولین ما زیاد دیده میشود.»
عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران در خصوص پارامترهای لازم برای تکنرخی شدن ارز نیز چنین توضیح میدهد:«مهمترین مسئله توانایی بانک مرکزی در کنترل بازار است. از نظر من در حال حاضر بازار در وضعیتی است که اقدام برای تکنرخی کردن ارز، مناسب است. باید مسئله تقاضا و عرضه نیز بررسی شود. بانک مرکزی میتواند در مواقع لازم به طور موفقی ارز به جامعه تزریق کند. بانک مرکزی در دولت یازدهم به موقع توانسته بازار ارز را تنظیم میکند و هیچ وقت نوسان سنگینی نداشتهایم. یکی دیگر از ملزومات تکنرخی شدن ارز، واقعی بودن قیمت ارز است. اما الان به طور صوری پایین نگه داشته شده است.»