ویروس کرونا تاکنون بیش از 40 هزار نفر را مبتلا کرده و جان بیش از 900 نفر را گرفته است، دیگر به یک تهدید جدی برای اقتصاد جهانی بدل شده است.
بر اثر شیوع روزافزون این ویروس در اقصی نقاط جهان، زنجیرههای تأمین بینالمللی دچار اخلال شدهاند، تعداد مسافرتهای هوایی کاهش یافته است و حتی شرکتهای بزرگ کشتیرانی نیز به دلیل اینکه دولت پکن ورود و خروج کالا از/به چند شهر را ممنوع کرده، آسیب جدی دیدهاند.
بهسختی میتوان تشخیص داد که بحران ویروس کرونا تا چه حد اقتصاد آمریکا را تحت تأثیر قرار خواهد داد. اما «بث آن باوینو» اقتصاددان ارشد بخش جهانی مؤسسه اعتبارسنجی استاندارد اند پورز (S&P) معتقد است که این بحران تأثیر کمی بر اقتصاد آمریکا خواهد داشت. وی میگوید: «در برهه کنونی من فکر میکنم که تأثیر اقتصادی آن تقریباً حداقل خواهد بود. یکی از مهمترین دلایلش نیز این است که اقتصاد آمریکا اساساً وابسته به فعالیتهای داخلی است که 85 درصد از کل فعالیتهای اقتصادی این کشور را شامل میشوند.»
شرکت خدمات مالی و بانکداری گلدمن ساکس هفته گذشته در گزارشی پیشبینی کرد که پیامدهای شیوع ویروس کرونا ممکن است نرخ رشد تولید ناخالص داخلی آمریکا را به میزان 0.4 واحد درصد کاهش دهد. البته این بانک بزرگ آمریکایی در ادامه گزارش خود نیز پیشبینی کرده است که با فروکش کردن روند شیوع ویروس کرونا، اقتصاد آمریکا در سهماهه دوم سال کاهش نرخ رشد خود را جبران کند.
در این میان کارشناسان اقتصادی سیانان به تعدادی از پیامدهای منفی بحران ویروس کرونا برای اقتصاد آمریکا اشاره کردهاند:
کاهش قیمت نفت
شیوع ویروس کرونا باعث شده است که تقاضای جهانی نفت کاهش یابد و بازار نفت بار دیگر تحت فشار قرار گیرد. کاهش قیمت نفت بر مشکلات تولیدکنندگان این محصول در آمریکا را که از قضا بیشتر در ایالتهای قرمز (ایالتهای هوادار حزب جمهوریخواه از جمله تگزاس، آلاسکا و داکوتای شمالی) فعالیت میکنند، افزوده است.
در سال 2019 چین 14 درصد از تقاضای جهانی نفت را به خود اختصاص داده و بر اساس آمارهای مؤسسه اطلاعات تجاری HIS Markit، نیمی از رشد تقاضای جهانی نفت در سال 2019 به دلیل رشد تقاضای این محصول در چین بوده است. این روزها بسیاری از شرکتهای هواپیمایی معروف پروازهای خود از/به چین را لغو کردهاند و این مسئله بر تقاضای سوخت جت و متعاقباً تقاضای نفت تأثیر داشته است. هنوز مشخص نیست که آیا اوپک در صورت تداوم بحران ویروس کرونا، اوپک و متحدانش برای نجات بازار نفت وارد عمل خواهند شد یا اینکه به انتظار اتفاقات آینده خواهند نشست.
صادرات محصولات کشاورزی
کشاورزان آمریکایی امیدوار بودند که با اجرای فاز نخست توافق تجاری آمریکا و چین، صادرات محصولاتشان به چین که بر اثر جنگ تجاری بین دو کشور دچار مشکل شده بود، به روند عادی بازگردد.
بر اساس توافق تجاری جدید، دولت چین با افزایش واردات محصولات کشاورزی از آمریکا موافقت کرده است، اما تحلیلگران درباره اجرای این تعهد از سوی چین با تردیدهایی مواجه بودند و اکنون با شیوع ویروس کرونا این تردیدها حتی بیشتر هم شده است. اکنون کشاورزهای آمریکایی باید مدت بیشتری منتظر بمانند تا سفارشهای بزرگ چینیها برای محمولههای ذرت و دانه سویا از راه برسد.
لری کادلو، مشاور ارشد اقتصادی دونالد ترامپ، سهشنبه گذشته در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد: «درست است که فاز نخست توافق تجاری موجب رونق صادرات خواهد شد، اما به دلیل شیوع ویروس کرونا مدت بیشتری طول خواهد کشید که این رونق اتفاق بیفتد.»
البته دولت چین هفته گذشته برای نشان دادن پایبندی خود به تعهداتش در توافق تجاری با آمریکا اعلام کرد که تعرفههای وضعشده بر 75 میلیارد دلار از کالاهای آمریکایی را نصف کرده است.
اختلال در زنجیره تأمین
کارخانههای متعددی در چین به دلیل شیوع ویروس کرونا موقتاً تعطیل شدهاند و این مسئله نااطمینانی زیادی را برای شرکتهای آمریکایی که به تأمینکنندگان چینی وابستهاند به دنبال داشته است. هنوز مشخص نیست که چقدر طول میکشید که کارخانههای تعطیلشده فعالیت خود از سر بگیرند.
استیو لامار، رئیس انجمن پوشاک و کفش آمریکا، در خصوص شرایط اعضای این انجمن پس از شیوع ویروس کرونا میگوید: «همه تلاش میکنند که بفهمند در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. بسیاری از اعضا گوش به زنگ هستند. آنها برای سلامت کارکنان خود نگرانند. شایعه قابلیت انتشار ویروس کرونا از طریق بستههایی که از چین وارد میشوند نیز بر شدت این نگرانیها افزوده است. اما مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) میگوید احتمال انتشار ویروس از طریق این بستهها اندک است.»
علاوه بر پوشاک و کفش، برخی صنایع دیگر آمریکا از جمله خودروسازی و تلفن همراه نیز وابستگی زیادی به کارخانههای چینی دارند. کوالکام که یکی از تولیدکنندگان بزرگ تراشههای تلفن همراه است، از همین حالا پیشبینی درآمد خود در سهماهه نخست سال جاری میلادی را تعدیل کرده است. جنرال موتورز و سایر خودروسازانی که در شهر ووهان چین (مرکز اصلی شیوع کرونا) کارخانههایی دارند نیز در وضعیت تردید به سر میبرند.
کاهش تقاضای کالاهای مصرفی در چین
اگر قرار باشد مصرفکنندگان چینی همچنان به دلیل نگرانی از ابتلا به ویروس کرونا در خانه بمانند، کسبوکار شرکتهای آمریکایی فعال در چین نیز آسیب خواهد دید.
شرکت کافیشاپهای زنجیرهای استارباکس بیش از نیمی از 4000 شعبه خود در چین را تعطیل کرده است و شرکت اپل نیز 42 باب از فروشگاههای خود در چین را بهطور موقت بسته است. شرکتهای دیگری از جمله نایک، جیمی چو و هلدینگ کاپری که مالکیت شرکت معروف ورساچه را در اختیار دارد نیز به سرمایهگذاران خود هشدار دادهاند که احتمال کاهش تقاضا برای محصولاتشان در چین وجود دارد و این مسئله میتواند کاهش سود آنها را به دنبال داشته باشد.
ضربه به صنعت گردشگری
دولت ترامپ در حال حاضر محدودیتهایی را برای ورود مسافران از چین در نظر گرفته است. آمریکاییهایی که طی 14 روز اخیر به چین سفر کرده باشند، بهمحض ورود به آمریکا برای تشخیص احتمال ابتلا به ویروس کرونا تحت نظر قرار میگیرند و حتی اگر هیچ نشانهای از بیماری در آنها دیده نشود، از آنها خواسته میشود که در حالت قرنطینه خانگی باقی بمانند.
شرکتهای هواپیمایی نیز از آسیبهای بحران کرونا بینصیب نماندهاند. شرکتهای امریکن ایرلاینز و یونایتد ایرلاینز پروازهای خود از/به چین را تا پایان ماه مارس (اواسط فروردین) به حالت تعلیق درآوردهاند و شرکت دلتا ایرلاینز نیز تمامی پروازهای خود از/به چین را تا روز 30 آوریل (11 اردیبهشت 1399) لغو کرده است.
بحران کرونا میتواند رستورانها و فروشگاههایی که از گردشگران چینی درآمد کسب میکنند را نیز دچار مشکل کند. تنها در سال گذشته میلادی 2.5 میلیون گردشگر چینی از آمریکا بازدید کردند.