دبیر میز اوراسیا در سازمان توسعه تجارت ایران، با بیان اینکه شورای عالی اتحادیه اقتصادی اوراسیا فهرست جدید کشورهای برخوردار از تخفیفات تعرفه‌ای این اتحادیه را اعلام کرد، گفت: بر اساس این فهرست و با حذف تعدادی از کشورهای رقیب ایران در این بازار، موقعیت ممتازی را برای کالاهای صادراتی کشورمان در اوراسیا رقم می‌زند.
الهام حاجی کریمی افزود: طبق آخرین تصمیمات شورای عالی اتحادیه اقتصادی اوراسیا در اکتبر ۲۰۲۰ و پیشنهاد برخی کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا، مقرر شد کشورهای بهره‌مند از تخفیفات تعرفه‌ای مشترک اتحادیه اقتصادی اوراسیا که در واقع همان نظام عمومی ترجیحات (GSP) روسیه است که بعد از ایجاد اتحادیه اقتصادی اوراسیا به سایر کشورهای عضو تسری یافته، بازنگری شود و تعداد کشورهای بهره‌مند از امتیاز محدودتر شود.
حاجی کریمی ادامه داد: در همین چارچوب در تاریخ ۵ مارس ۲۰۲۱ فهرست جدید کشورهای برخوردار از این تخفیفات تعرفه‌ای تدوین شد که به‌تازگی در وب‌سایت رسمی این اتحادیه نیز منتشر شده است که بر اساس آن، تعداد کشورهای درحال‌توسعه مشمول دریافت این تخفیفات تعرفه‌ای از ۱۰۳ کشور به ۲۹ کشور کاهش یافته است و تعداد کشورهای کمتر توسعه‌یافته مشمول از ۵۰ به ۴۸ کشور رسیده است.
به گفته دبیر میز اوراسیا نکته حائز اهمیت در فهرست جدید مربوط به کشورهای درحال‌توسعه برخوردار از نظام تخفیف تعرفه گمرکی (تخفیف ۲۵ درصدی) است که ۷۴ کشور ازجمله ترکیه، چین، هند، کره جنوبی، کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس، عراق، برزیل، ویتنام، هنگ‌کنگ، اندونزی، لبنان، سنگاپور، تایلند، مالزی که کالاهای تولیدی آن‌ها می‌توانست رقیب محصولات ایرانی در بازار اوراسیا باشد، حذف شده و از تاریخ ۵ مارس ۲۰۲۱ به بعدازاین امتیاز برخوردار نیستند.
حاجی کریمی اظهار کرد: این رویداد موقعیت ممتازی را در بازار اوراسیا برای ایران ایجاد می‌کند و محصولات ایرانی مشمول تخفیفات ازلحاظ قیمت، رقابت‌پذیری بیشتری را نسبت به کالاهای سایر کشورها که در این لیست نیستند، دارند.
او توضیح داد: طبق قاعده موسوم به ترجیحات مشترک اتحادیه اقتصادی اوراسیا، ۲۵ درصد تخفیف تعرفه‌ای برای حدود ۱۵۰۰ ردیف کالا (کد HS شش‌رقمی) که عمدتاً محصولات کشاورزی هستند به کشورهای درحال‌توسعه تعیین شده، اعطا خواهد شد. البته در خصوص کشورهای کمتر توسعه‌یافته فهرست اقلام مشمول تخفیف گسترده‌تر و میزان تخفیف تا حدود تعرفه صفر تعیین شده است.
طبق اظهارات این مقام مسئول در خصوص این اقلام لازم است صادرکنندگان، همچون گذشته فرم‌های گواهی مبدأ فرم آ (A) را از طریق اتاق‌های بازرگانی دریافت کرده و اطلاعات و الزامات موردنیاز آن ازجمله مدارک مربوط به اثبات ایرانی بودن محصول صادراتی و حداقل ۵۰ درصد محتوای داخلی آن را به‌دقت رعایت و ارائه کنند، همچنین مدارک و اسناد مربوطه را حداقل تا سه سال جهت پاسخگویی به درخواست‌های بررسی احتمالی توسط گمرکات طرف‌های اوراسیایی و اتاق‌های بازرگانی ایران نزد خود نگه دارند.
به گزارش مهر، نظام عمومی ترجیحات (GSP) از سال ۱۹۷۱ و با حمایت آنکتاد (کنفرانس تجارت و توسعه ملل متحد) و در جهت ایجاد فضایی برای توانمندسازی کشورهای درحال‌توسعه، به‌ویژه کمتر توسعه‌یافته، در تجارت بین‌الملل و ارتقای سطح توسعه کشورها پایه‌ریزی شد که طی این نظام کشورهای توسعه‌یافته به‌صورت یک‌جانبه دسترسی به بازارهای خود را برای کشورهای درحال‌توسعه و کمتر توسعه‌یافته با ارائه تخفیف‌های تعرفه‌ای یک‌جانبه در مورد بخش قابل‌توجهی از اقلام وارداتی خود از این کشورها فراهم می‌کنند.
در همین چارچوب ارزیابی دوره‌ای در مورد فهرست کشورهای واجد شرایط برخورداری از این امتیاز انجام می‌شود و طبق قواعد هر یک از کشورهای ارائه‌دهنده این امتیازات، معیارهایی ازجمله افزایش درآمد کشورها (درآمد متوسط به بالا) و یا افزایش سهم از تجارت جهانی کشورها می‌تواند منجر به حذف کشورها از فهرست دریافت این امتیاز شوند. در همین چارچوب اتحادیه اروپا که تا فوریه سال ۲۰۱۴ ایران را در فهرست اعطای این امتیازات داشت به دلیل اعلام درآمد بالاتر از متوسط ایران (GDP) توسط بانک جهانی برای سه سال متوالی ایران را از فهرست کشورهای واجد شرایط دریافت (GSP) حذف کرد.