مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در رویکردی تازه، موقعیت دوگانه اقتصاد سیاسی ایران در محیط بین‌الملل را با انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» بررسی می‌کند و واکاوی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران را در دستور کار قرار داده است.
در قالب این گزارش‌ها، رویدادهای کلیدی از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار می‌گیرند.
و در دوازدهمین گزارش «پایش تحولات تجارت جهانی» که اکنون منتشر شده است، بخشی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران بررسی‌شده، و آخرین روندها و پیش‌بینی‌های اقتصادی ارائه‌شده توسط بزرگ‌ترین نهادهای اقتصادی بین‌المللی، در قالب داده‌های تازه مورد تحلیل و تبیین قرارگرفته‌اند.
در بخش اول این گزارش با عنوان پایش تحولات در لایه جهانی، تداوم انتقادات از سیاست‌های تجاری چین و تلاش این کشور برای برهم زدن رقابت آزاد، مطرح است که یکی از موضوعات اصلی بیانیه پایانی اجلاس اخیر وزرای تجارت گروه هفت را نیز به خود اختصاص داده بود.
عزم بلندپروازانه هند برای دستیابی به افزایش چشمگیر میزان صادرات در سال آینده میلادی و پیگیری امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد با امارات، به‌عنوان دومین شریک صادراتی هند بعد از ایالات‌متحده، در کنار جنجال فاش شدن مخالفت بیش از هفتاد درصد از مردم بریتانیا با امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد با عربستان، به دلیل سوابق تاریک این کشور در مسائل حقوق بشر، از دیگر اخبار مهم دنیا در روزهای اخیر بوده است.
در بخش دوم گزارش با عنوان پایش تحولات در لایه منطقه‌ای، درخشش ترکیه در صحنه صادرات جهانی و رسیدن سهم آنکارا از صادرات جهانی کالا به یک درصد، برای نخستین بار در تاریخ این کشور، موردتوجه قرارگرفته است. همچنین برگزاری دومین نشست مجمع همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی ترکیه و آفریقا در استانبول، با هدف افزایش حجم تجارت در میان‌مدت، نشان از گرایش فزاینده ترکیه به بازارهای درحال‌توسعه دارد.
از سوی دیگر اسرائیل می‌کوشد ضمن توافق برای تشکیل منطقه آزاد تجاری با امارات، با همراهی این کشور، تعاملات خود را با هند و ایالات‌متحده نیز افزایش دهد. علاوه بر این، تلاش پاکستان و ویتنام برای گسترش روابط تجاری و نیز برنامه جدید عراق برای احیای صنایع که می‌کوشد تا با تاکید بر خصوصی‌سازی بخش صنعتی این کشور، روند صنعت‌زدایی را متوقف سازد، ازجمله مسائلی است که توجه به آن‌ها برای بخش خصوصی ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است.
در بخش سوم گزارش و در ذیل داده‌های تازه، پیش‌بینی‌های صندوق بین‌المللی پول از موارد ذیل ارائه‌شده است:
1-افزایش رشد اقتصادی خاورمیانه (از 3.2- درصد در سال 2020 به 4.1 درصد در سال 2021 و باز هم 4.1 درصد در سال 2022) و درعین‌حال، شکننده بودن این رشد به دلیل تداوم تورم، بدهی‌های عظیم کشورهای منطقه و بحران اشتغال
2-پیش‌بینی آنکتاد از افزایش سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان در نیمه نخست سال 2021 و بهره‌مندی بیشتر کشورهای صنعتی از این رشد
3-ایجاد اختلال در زنجیره عرضه در آمریکا و اروپا در پی بحران کرونا
4-رشد اقتصادهای نوظهور با صدرنشینی هند
5- گزارش بانک جهانی از روند تحول در قیمت کالاهای راهبردی.
متن کامل دوازدهمین گزارش «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.