صباح‌الدین محمدصالح الصالحی، رئیس اتاق بازرگانی کرکوک و سلیمان ابراهیم یوسف، رئیس اتحادیه فعالان اقتصادی کرکوک پس از دیدار با رئیس اتاق ایران به همراه هیات تجاری این کشور در جمع فعالان اقتصادی حاضر شدند.
در ابتدای این نشست جهانبخش سنجابی، دبیر اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق از اهمیت استان کرکوک در عراق گفت؛ کرکوک قلب اقتصاد عراق است و 40 درصد صادرات نفتی عراق از این استان انجام می‌شود. این استان هفت حوزه نفتی مهم دارد و مهم‌ترین صنعت آن در حوزه انرژی، معدن، کشاورزی و تولید چرم است.
سنجابی گفت: با توجه به پتانسیل‌های اقتصادی این استان، امکان عملیاتی شدن توافق مسئولان دو کشور برای افزایش سطح مبادلات تجاری تا سقف 20 میلیارد دلار وجود دارد.
بعد از آن یحیی آل‌اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق از شرایط جدید منطقه، عراق و ایران گفت: ایران و عراق در این شرایط عزم جدی برای همکاری دارند و ما می‌خواهیم این همکاری استراتژیک در همه حوزه‌ها انجام شود.
آل‌اسحاق گفت: علی‌رغم همه شرایط ایران و عراق رابطه برادرانه دارند و رئیس‌جمهوری ایران و وزیر امور خارجه هم به تعمیق روابط اقتصادی با کشورهای همسایه تاکید دارند. برای ایران، عراق و اقلیم کردستان اهمیت ویژه‌ای دارد و کرکوک به قلب اقتصاد کشور عراق معروف است. این استان به لحاظ موقعیت جغرافیایی می‌تواند مسیر ارتباط با چند استان عراق و سوریه را هموار کند، اهمیت ویژه‌ای دارد.
او ادامه داد: عراق و ایران سطح معادلات خود را 20 میلیارد دلار هدف‌گذاری کرده‌اند و سوابق گذشته نشان می‌دهد که رسیدن به این هدف ممکن است.
او تصریح کرد: آتیه روابط ایران و اقلیم آتیه روشنی است و این منطقه قابلیت سرمایه‌گذاری بلندمدت دارد. مسئولان کشور عراق هم باید به دنبال استمرار تجارت، تولید و همکاری مشترک در حوزه صنعت و سرمایه‌گذاری مشترک باشند.
رئیس اتاق مشترک ایران و عراق ادامه داد: از طرفی مزیت‌های لازم برای همکاری وجود دارد و ما باید به تمام ظرفیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری توجه کنیم. سرمایه‌گذاران در اقلیم برنده حال و آتیه اقتصادی هستند.
بعد از آن صباح‌الدین محمدصالح الصالحی، رئیس اتاق بازرگانی کرکوک گفت: سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی ایران کرکوک را فراموش نکنند؛ ما حاضریم به تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری کمک کنیم. اتاق بازرگانی کرکوک برای این همکاری و همراهی اعلام آمادگی می‌کند.
او ادامه داد: انتظار داریم شراکت واقعی و عملیاتی بین ایران و کرکوک ایجاد شود و این برای اقتصاد دو کشور بسیار مهم است.
در ادامه این نشست، محمدرضا کرباسی، معاون بین‌الملل اتاق ایران از اهمیت تجارت با عراق و مشکلاتی که در این مسیر وجود دارد، گفت: عراق جز پنج شریک اصلی تجاری ایران است و ایران و عراق شرکای خوبی برای هم هستند و این سابقه نوید همکاری با کرکوک را می‌دهد. از طرفی دو کشور ظرفیت و پتانسیل بالایی برای همکاری دارند و اقتصاد دو کشور مکمل هم هستند.
کرباسی ادامه داد: باید دو طرف در جهت تنوع‌بخشی روابط دوجانبه و ایجاد رابطه پایدار تلاش کند و از سمت تجارت کالایی به سمت تولید و سرمایه‌گذاری بلندمدت گام برداریم.
او ادامه داد: در این مسیر موانع و مشکلاتی وجود دارد؛ سیستم مبادلات بانکی و مالی، اعمال تعرفه‌های ناهمگون در مرز، صدور بخش‌نامه‌های متعدد، عدم صدور روادید بلندمدت برای تجار و فعالان اقتصادی ایرانی و عدم پرداخت مطالبات مهندسان مشکلاتی را به وجود آورده است. رفع این موانع جز مطالبات بخش خصوصی ایران است.
معاون بین‌الملل اتاق ایران در ادامه گفت: بخش خصوصی ایران آمادگی دارد با بخش خصوصی کرکوک در بازسازی این استان، در بخش معدن، خدمات فنی و مهندسی، در حوزه مسکن، صنایع تبدیلی و جاده‌سازی همکاری کند.
او تاکید کرد: با توجه به تجربه بخش خصوصی درزمینهٔ استخراج معادن، این آمادگی وجود دارد که تجربیات در اختیار بخش خصوصی کرکوک گذاشته شود. از طرفی در حوزه صنعت دارویی، کشت فراسرزمینی، ماشین‌آلات و صنایع غذایی همکاری مشترک انجام شود. باید تمهیدات لازم برای تجارت به شیوه تهاتر فراهم شود.
کرباسی پیشنهاد داد: کمیته‌ای با عنوان همکاری بخش خصوصی ایران با کرکوک تشکیل شود تا مسئله سرمایه‌گذاری مشترک را بررسی کند و مشاوره‌هایی به فعالان اقتصادی ارائه شود.
او تبادل هیات‌های تجاری، برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی را از مسیرهایی عنوان کرد که برای شناخت فعالان اقتصادی از همدیگر کمک می‌کند.
کرباسی زمینه و فرصت‌های همکاری در کرکوک را در حوزه معادن، صنعت ساختمان و خدمات فنی و مهندسی دانست و گفت: اگرچه ظرفیت‌های بالایی برای همکاری وجود دارد ولی گاهی مشکلاتی برای سرمایه‌گذاران پیش می‌آید که نیازمند حمایت جدی هستند و آن‌ها حق‌دارند که نگران سرمایه خود باشند.
در ادامه این نشست سلیمان ابراهیم یوسف، رئیس اتحادیه فعالان اقتصادی کرکوک هم از تجار و فعالان اقتصادی ایران دعوت کرد که در استان کرکوک سرمایه‌گذاری مشترک انجام دهند.
بعد از آن مهدی شوشتری، سرکنسولگری ایران در سلیمانیه از فرصت‌های اقتصادی ایران و عراق گفت: حدود 1450 کیلومتر مرز مشترک ایران و عراق، ظرفیت بالایی برای تجارت و سیاست خارجی با عراق ایجاد کرده است و برای همین هم عراق دومین شریک تجاری ایران است. البته در دولت جدید هم اهتمام ویژه‌ای برای گسترش روابط با همسایه‌ها وجود دارد. برای همین من معتقدم که رسیدن به چشم‌انداز 20 میلیارد دلاری تجارت با عراق خیلی دور از ذهن و آرمان‌گرایانه نیست.
شوشتری ادامه داد: اگرچه ما با کرکوک ارتباط مستقیم تجاری نداشتیم و مشکلاتی هم ازجمله حضور داعش مانعی در این مسیر بوده است ولی ثبات نسبی در این منطقه ایجادشده و ما می‌توانیم از فرصت‌های این استان استفاده کنیم. کرکوک رابط و نقطه اتصال چندین استان اربیل، سلیمانیه، موصل، دیالی و بغداد است. حتی در آینده می‌تواند مسیر ترانزیت به سوریه باشد.
او تصریح کرد: در آینده اولین نمایشگاه تخصصی در کرکوک برپا خواهد شد. در استان کرکوک حوزه معدن، نفت و کشاورزی ساختمان‌سازی، جاده‌سازی، صنعت دام‌پروری، پرورش طیور، دارو تجهیزات پزشکی ازجمله این حوزه‌های خوب برای همکاری است.
او ادامه داد: البته در تمام عراق فرصت همکاری در حوزه پزشکی و تجهیزات دارویی وجود دارد. باید در این حوزه سرمایه‌گذاری مشترک را در نظر گرفت. البته در عراق هم چون ایران اصل حمایت از تولید داخلی وجود دارد و در زمان‌هایی ممنوعیت‌هایی برای واردات وجود دارد و این باعث ضربه زدن به مسیر تجارت می‌شود. اما شاید سرمایه‌گذاری مشترک این آسیب‌ها را به حداقل برساند.
باپیری، رئیس کارگروه اقلیم کردستان عراق در اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق بعد از آن گفت: باید ضمانت سرمایه‌گذاری را فعالان اقتصادی جدی بگیرند؛ البته این را صندوق ضمانت می‌پذیرد ولی موانع بانکی جدی‌ای در این مسیر وجود دارد. باید در این حوزه نشست‌هایی برگزار شود و فعالان اقتصادی با دقت نظر بیشتری تنظیم قرارداد و دیگر مسائل خود را پیش ببرند.
او ادامه داد: موضوع بعدی حل اختلاف‌های تجار است که اتاق مشترک ایران و عراق حمایت‌های لازم را می‌کند و البته پیشنهادهایی هم به‌طرف عراقی شده و منتظر نتیجه آن هستیم.
باپیری گفت: ما در کرکوک می‌توانیم سرمایه‌گذاری و کار را از صنایع کوچک و متوسط شروع کنیم. کرکوک فرصت مناسبی برای همکاری دارد و باید این فرصت‌ها شناسایی شود.
در ادامه صالحی بار دیگر تاکید کرد: که داعش در کرکوک فعالیت ندارد؛ قوانین گمرک و دیگر قوانین حاکم در کرکوک تابع دولت مرکزی است نه اقلیم؛ هر شخص ایرانی از مسیر هوایی وارد عراق شود به روادید نیاز ندارد ولی ورود به عراق از مرز زمینی مقررات دیگری دارد.
او تاکید کرد: امیدواریم دروازه تجارت بین ایران و کرکوک باز شود و به همدیگر حسن ظن داشته باشیم تا بتوانیم همکاری گسترده‌ای داشته باشیم.
او تصریح کرد: برای حل اختلاف تجار ایران و عراق می‌توان کمیته داوری مشترک تشکیل داد و امیدواریم دادگاه‌های دو کشور این قواعد را بپذیرند. به‌هرحال برای شناخت همدیگر نیاز به همکاری و رفت‌وآمد تجار و هیات‌های تجاری است تا فرصت‌های همکاری کشورها شناسایی شود و زمینه همکاری فراهم شود.
درنهایت سعید الذاکرین، مدیرعامل شرکت پارس رستاک از جمعیت بالایی کرکوک گفت و اینکه از طریق کرکوک می‌توان با استان نینوا و صلاح‌الدین همکاری کرد. کرکوک می‌تواند مسیر هموار ارتباط ایران با سایر استان‌های عراق باشد.
او قدم مهم بعدی را برگزاری نمایشگاه‌هایی عنوان کرد که در آن تجار به‌صورت مستقیم باهم دیگر گفت‌وگو کنند. در این نمایشگاه‌های هم صاحبان صنایع حضور دارند و هم شرکت‌های دانش‌بنیان.
به‌گفته سعید الذاکرین قرار است اولین نمایشگاه اختصاصی ایران در اسفندماه سال جاری در کرکوک برگزار شود.
