نشست کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران با فعالان اقتصادی و سرمایه‌داران بخش خصوصی با هدف جذب سرمایه و فعال‌سازی هزار معدن غیرفعال در اتاق ایران برگزار شد.
در این نشست ابراهیم جمیلی، رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران با اشاره به برنامه کمیسیون برای فعال‌سازی هزار معدن غیرفعال کوچک‌مقیاس گفت: 15 سال پیش که شعار «معدن به جای نفت» را مطرح کردیم نتیجه آن تأسیس «میدکو» (هلدینگ توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه) بود. حالا هم کمیسیون در جریان اجرای طرح احیا معادن قصد فعال‌سازی تعدادی از این معادن را دارد.
او با بیان اینکه فعال‌سازی هزار معدن با ایجاد صد هزار شغل می‌تواند جهشی در اشتغال پایدار و احیا ارزش افزوده ایجاد کند ادامه داد: یکی از اقدامات ما در قالب طرح احیا معادن، جذب سرمایه‌گذار برای معدن بود. البته سرمایه‌گذارانی که اهلیت داشته باشند.
جمیلی ادامه داد: ویژگی این طرح این است که کاملاً شفاف بوده و همه اطلاعات در سامانه ثبت خواهد شد و در نهایت به صدور کارت هوشمند معادن منجر خواهد شد. این اتفاقی است که می‌تواند به اداره هوشمند معادن بینجامد.
در ادامه این نشست عظیمی مدیر اجرای طرح احیا و بهره‌برداری از معادن کوچک‌مقیاس با ارائه گزارشی از این طرح گفت: در حال حاضر حدود 5 هزار معدن غیرفعال در کشور داریم که کارهای فعال‌سازی 791 معدن را انجام داده‌ایم. در قالب این طرح 170 مجموعه سرمایه‌گذاران کلان کشور در حوزه معدن را شناسایی کرده‌ایم. همچنین 180 معدنی که برای فعال شدن نیاز به تأمین زیرساخت‌های اولیه نظیر برق و راه دارند و با سرمایه‌گذاری‌های نسبتاً کوچک راه‌اندازی خواهند شد را احصا کرده‌ایم.
او با بیان اینکه از طریق پرسش از دو هزار 636 معدنکار 7 مشکل عمده این صنعت به ترتیب اولویت استخراج شده‌اند بیان کرد: مشکل اصلی معادن کمبود نقدینگی است. تجهیزات معدن، موانع اداری از جمله مشکلات با منابع طبیعی و محیط زیست در رده‌های بعدی هستند. همچنین بازاریابی، نیروی انسانی متخصص، اکتشاف تکمیلی و زیرساخت‌ها دیگر مشکلات بخش معدن به شمار می‌روند.
عظیمی با بیان اینکه نباید فرصت سرمایه‌گذاری خارجی را از دست بدهیم گفت: در حال حاضر پیشنهادات خوبی از سنگال و ازبکستان دریافت کردیم. افغانستان هم پتانسیل‌های خوبی دارد که اگر زودتر نقشه راه منسجمی برای ورود به آن نداشته باشیم همچون عراق و سوریه فرصت‌ها را از دست خواهیم داد.
او با بیان اینکه در رسانه‌ها جذابیت‌های بخش معدن به خوبی معرفی نشده است خطاب به سرمایه‌گذاران گفت: ما می‌خواهیم به کمک شما کنسرسیوم سرمایه‌گذاری تشکیل دهیم.
پس از او نورالله حسن‌زاده از مدیران بخش معدن وزارت صنعت، معدن و تجارت به تشریح سیاست‌های کلی این وزارتخانه در بخش معدن پرداخته و گفت: سیاست اول واگذاری حداکثری محدوده‌ها برای مزایده است. یعنی دلیلی ندارد محدوده‌هایی که در دست وزارت صنعت و یا سازمان‌های دیگر بلاتکلیف مانده و یا به دلیل عدم اکتشاف اصولی به بهره‌برداری نرسیده‌اند به مزایده گذاشته نشوند. سیاست دیگر این وزارتخانه تصحیح سازوکار برگزاری مزایده‌هاست. به نحوی که داده‌های کافی برای محدوده‌ها منتشر شده و برای عده‌ای محدود رانت ایجاد نشود.
او افزود: سیاست دیگر مورد توجه وزارتخانه ارزیابی پتانسیل محدوده‌ها و ارائه این محدوده‌ها در قالب پکیج‌های همسان است. به نحوی که حتی‌المقدور محدوده‌های کوچک‌مقیاس به صورت خوشه‌ای ارائه شوند. همچنین شرکت‌هایی که دارای امتیازات بالاتری هستند در واگذاری محدوده‌ها در اولویت قرار خواهند گرفت.
حمیدی دبیر کل سابق نظام مهندسی معدن هم بیان کرد: متأسفانه سرمایه‌گذاری خوبی در بخش اکتشاف به خصوص در معادن کوچک‌مقیاس انجام نمی‌شود و این موضوع بهره‌برداری از این معادن را با مشکل مواجه می‌کند.
حقیقی رئیس نظام مهندسی معدن هم با بیان اینکه 14 درصد متوسط جهانی مناطق چهارگانه محیط زیست در کشور داریم گفت: این عدد به یک عدد مطالبه‌گرانه تبدیل شده است و دولت بسیاری از محدوده‌های شکار ممنوع را نیز به‌عنوان مناطق چهارگانه محسوب می‌کند.
او تأکید کرد: باید معادن کوچک تحت حمایت مجموعه بزرگ‌تر قرار نگیرند تعطیل می‌شوند و این معادن قطعاً نیاز به حمایت دارند و باید به صورت خوشه‌ای دیده شوند.
او گفت: اگر می‌خواهیم رشد اقتصادی 8 درصد محقق شود باید حداقل 7 درصد از عرصه‌های ملی مربوط به بخش معدن باشد.
رکنی مدیر اجرایی خانه معدن نیز در این نشست با بیان اینکه در قالب طرح احیا از ابتدای سال تا آذر ماه اقدامات فعال‌سازی 392 کلید خورده و در مجموع از ابتدای اجرای این طرح 791 معدن فعال شده‌اند بیان کرد: فعال‌سازی هزار معدن گام دوم این طرح است و باید در اجرای آن حتماً از ابزارها و ایده‌های نوین استفاده کنیم.
در پایان مهرداد اکبریان نایب‌رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق ایران هم با اشاره به سه بازیگر حوزه معدن یعنی معدنکار، دولت و تشکل‌های معدنی و اینکه در هر سه این بازیگران ضعف‌های جدی داریم گفت: حاکمیت بخش معدن را کوچک می‌شمارد. این در حالی است که معدن نقش مهمی در رشد و توسعه کشور دارد و اتفاقاً مزیت بخش معدن نسبت به سایر بخش‌ها از جمله کشاورزی در ایران خیلی بیشتر است.
او ادامه داد: در مورد معدنکاران از اصطلاح اهلیت استفاده می‌شود. به اعتقاد من اگر کسی معدن را برای معدنکاری بخواهد دارای اهلیت است و نداشتن سرمایه و ... نباید باعث زیر سؤال بردن این اهلیت شود. همچنین تشکل‌های معدنی نقش مهمی در عارضه‌یابی دقیق و درست معادن می‌توانند داشته باشند. این تشکل‌ها باید بازوی قابل اعتماد برای بخش تولید و دولت باشند. باید تلاش کنیم به سمت تشکیل کنسرسیوم‌های منطقه‌ای و شرکت‌های بزرگ برویم.