صنعت حمل‌ونقل از جمله صنایعی است که در ارتباط مستقیم با همه بخش‌های اقتصادی فعالیت می‌کند و شرایط حاکم بر آن اثرات قابل توجهی روی بازار می‌گذارد. بنابراین توجه به نیازهای این صنعت باید در اولویت برنامه‌های اقتصادی کشور باشد.
آنچه امروز در حوزه لجستیک کشور اهمیت بالایی دارد، تجهیز امکانات موجود و نوسازی ناوگان است. بر اساس اظهارات رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتاق ایران مدت‌هاست موضوع نوسازی و بهسازی ناوگان حمل‌ونقل کشور مورد تاکید قرار گرفته است و در همین راستا اقداماتی از چند سال قبل شروع شده و همچنان ادامه دارد.
سید علی حسینی، در گفت‌وگو با «اتاق ایران آنلاین» تصریح کرد: سال گذشته این گفتمان در صنعت حمل‌ونقل کشور ایجاد شد که لازم است در همه مدهای صنعت، نوسازی ناوگان شکل بگیرد. در وزارت راه‌وشهرسازی نیز این گفتمان تقویت شده و در ناوگان جاده‌ای توانستیم نسبت به سایر بخش‌ها، موفق‌تر عمل کنیم.
این فعال اقتصادی تاکید کرد: در این سال بخش زیادی از کامیون‌ها و کشنده‌هایی که وارد شده و در گمرکات باقی مانده بودند، ترخیص و وارد ناوگان شدند. خوشبختانه این روند همچنان ادامه دارد و امیدواریم با اجرای این طرح شاهد جوان شدن سن ناوگان کشور باشیم.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران طبق اخبار به دست آمده از رفع تحریم‌های شرکت ماموت که در داخل کارخانه دارد، سخن گفت و ادامه داد: این شرکت از اواخر اردیبهشت و یا اوایل خرداد می‌تواند روند فعالیت خود را تقویت کند و محصولات جدید که یورو 6 است و برند خوبی هم به شمار میآید را در کنار چند شرکت دیگر، وارد بازار کند. اگر این روند در کنار واردات سه‌سال ساخت‌ها ادامه پیدا کند، به نظر تا 5 الی 6 سال آینده شاهد نوسازی کامل ناوگان جاده‌ای کشور خواهیم بود. البته نوسازی ناوگان علاوه بر جاده‌ای باید در سایر حوزه‌ها نیز پیگیری شود.
تامین نیاز بخش ریلی به لوکوموتیو
حسینی درباره بخش ریلی نیز با توجه به اینکه صنایع بزرگ مانند فولاد وابستگی قابل توجهی به آن دارند نیز تاکید کرد: می‌توان در صادرات محصولاتی مانند فولاد از بخش ریلی استفاده بهینه کرد، لازم بود موضوع نوسازی را در این حوزه نیز جدی بگیریم؛ البته در این بخش آنچه صنایع و بخش ریلی را در سال 1400 اذیت کرد، کمبود دیزل‌های لوکوموتیو بود. متاسفانه در نیمه دوم سال با پدیده رسوب واگن‌های بارگیری شده روبه‌رو شدیم. در این شرایط قرار شد تولیدکنندگان داخلی فعال شوند و نیاز بخش ریلی به این دیزل‌ها را تامین کنند. البته با فعال شدن بخش داخلی هنوز قادر به تامین کل نیاز موجود نیستیم و این مسئله را با دولت هم در میان گذاشتیم و درخواست داریم شرایطی را فراهم کنند تا بتوانیم با وجود تحریم‌ها دیزل لوکوموتیو را حتی به صورت دست دوم هم وارد کنیم تا نیاز داخل برآورده شود.
استفاده از کشتی‌های رو-رو در دریای خزر
رئیس کمیسیون حمل‌ونقل اتای ایران در حوزه دریایی نیز گفت: باید حوزه دریایی را در دو بخش بررسی کرد؛ اول دریای خزر که برنامه‌ریزی در این حوزه ایجاد خطوط منظم کشتیرانی و بالا بردن سهم دریانوردی ایران در دریای خزر است. از طرفی افزایش تعداد کشتی‌های کانتینربر ایران در این دریا موضوع دیگری بود که ملاک عمل قرار گرفت تا بتوانیم از این ظرفیت برای حمل تعداد بیشتر محموله‌های خود استفاده کنیم.
به اعتقاد عضو هیات نمایندگان اتاق ایران موضوع مهم‌تر از همه در دریای خزر، سرمایه‌گذاری روی استفاده از کشتی‌های رو-رو است. او در این باره تاکید کرد: چون هنوز بحث امنیت سرمایه‌گذاری روی این بخش شکل نگرفته، نه بخش خصوصی و نه حتی دولت وارد میدان نشده‌اند، درصورتی که به شدت به این وسیله نیاز داریم. بنابراین آنچه در سال 1401 باید در اولویت برنامه‌ریزی‌ها قرار بگیرد، ایجاد بسترهای لازم برای سرمایه‌گذاری و خرید کشتی‌های رو-رو در دریای خزر است.
توسعه بنادر اقیانوسی کشور
او ادامه داد: بخش دوم، دریای عمان و خلیج فارس است که در این حوزه توسعه بنادر کوچک و بزرگ ملاک عمل قرار دارد. در جنوب کشور، تقویت بنادر اقیانوسی یکی از اولویت‌های دولت بوده که بیشتر تمرکز هم روی بندر چابهار است که برای پوشش ترانزیت افغانستان از تحریم‌ها معاف شده و موقعیت خوبی را فراهم کرده تا از ظرفیت آن بهره ببریم. بر این اساس، جاده‌ها و پایانه‌های این بندر در حال نوسازی، بهسازی و توسعه هستند. از طرفی قرار است تا سال 1402 بخش ریلی بندر چابهار هم تکمیل شود.
بر اساس اظهارات این فعال اقتصادی تا بندر چابهار خطوط مستقیم کشتیرانی به ویژه کشتی‌های کانتینربر نداشته باشد نمی‌تواند موثر باشد. اگر سیستم کشتیرانی مستقیم کانتینربر به صورت منظم ایجاد شود، امکان بهره‌برداری از ظرفیت بندر بیشتر شده و کشورهای همسایه نیز می‌توانند از آن برای ارتباط کم‌هزینه‌تر و سریع‌تر با کشورهای شمالی ایران بهره ببرند.
تقویت بخش باری ناوگان هوایی
حسینی در حوزه هوایی هم تجهیز ناوگان شرکت‌های هوایی برای توسعه ناوگان هوایی باری در سال 1400 را یکی از برنامههایی دانست که مورد پیگیری قرار گرفت و تصریح کرد: در این راستا تلاش شد تا امکان اختصاص سوخت یارانه‌ای به بخش باری نیز مانند ناوگان مسافری تعلق بگیرد و به نظر می‌رسد دولت تا حدودی استدلال‌ها را پذیرفته و امیدواریم این اتفاق هم بیفتد.
ترغیب جوانان برای ورود به حوزه حمل‌ونقل و ارتقای سطح بهره‌وری ملاک عمل باشد
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در بخش دیگری از سخنان خود به آنچه اهمیت دارد تا از ابتدای سال جاری موردتوجه جدی باشد، اشاره و تشریح کرد: تربیت نیروی انسانی متخصص در حوزه ناوگان جاده‌ای یکی از موضوعاتی است که باید ملاک عمل باشد. باید جوانان برای ورود به این عرصه ترغیب شوند، در حال حاضر سن رانندگان در ناوگان جاده‌ای در حال افزایش بوده و به دلیل غیر اقتصادی بودن شرایط، جوانان تمایلی به انتخاب این شغل ندارند. اگر این روند ادامه پیدا کند در آینده نزدیک با چالش جدی مواجه خواهیم شد که مانند آن را سال گذشته در برخی کشورهای اروپایی دیدیم.
به باور او موضوع دیگر تمرکز روی ارتقای سطح بهره‌وری در صنعت حمل‌ونقل است. حسینی تاکید کرد: باید فرآیندهایی را تعریف کنیم تا با امکانات امروز میزان درآمدزایی و حجم حمل بار و مسافر را افزایش دهیم. در نوروز امسال دیدیم که حجم مسافرت‌ها چگونه بود. این نشان می‌دهد که تا حدی بازار از رکود کرونا در حال خارج شدن است و فشارها روی بخش حمل‌ونقل افزایش می‌یابد از طرفی اگر مذاکرات وین هم به نتیجه برسد اقتصاد تا حدی رونق پیدا می‌کند و در این شرایط نیز بخش لجستیک کشور باید پاسخگوی انتظارات و مطالبات باشد.