بنگاه‌های کوچک و متوسط چه نقشی در اقتصادی ایرن دارند؟ بنگاه‌های کوچک و متوسط به‌عنوان پیشران اقتصاد کشور، نقش قابل توجهی در اشتغال‌زایی، نوآوری، آموزش نیروی کار، توسعه صادرات و سرمایه‌گذاری و در نهایت رشد اقتصادی کشورها دارند. در شرایط کنونی اقتصاد جهانی بسیاری از کشورها با اقدامات مختلف حمایتی، سیاست تقویت و توسعه این بنگاه‌ها را دنبال می‌کنند. یکی از کشورهایی که سیاست حمایت از بنگاه‌های کوچک ومتوسط را در دستور قرار داده، کشور آلمان است. شاید آشنایی با اقدامات و برنامه‌های این کشور بتواند به تصمیم‌سازان و سیاست‌گذاران برای هدایت و حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط کشور کمک کند.
مهمترین مشکل بنگاه‌های کوچک و متوسط کدام است؟
محمدرضا نجفی‌منش، عضو عضو هیئت مدیره انجمن قطعه سازان در گفت‌وگو با پایگاه خبری اتاق ایران از صنایع کوچک و متوسط و نقش آنها در اقتصاد کشور می‌گوید: «این بنگاه‌ها مهمترین نقشی که در اقتصاد ایران دارند نقش اشتغال‌زایی و توسعه صادرات است.»
نجفی‌منش عضو هیات نمایندگان اتاق ایران از اهمیت بنگاه‌های کوچک و متوسط می‌گوید ولی مهمترین مشکل آنها را ضعف سازوکار اجرایی کلان کشور می‌داند: «یکی از مهمترین مشکلات این بنگاه‌ها، مشکلات مالی است؛ باید از این بنگاه‌ها دولت حمایت مالی- تسهیلاتی کند، اما در عمل بانک‌ها از این واحدها حمایت نمی‌کنند. آنها ترجیح می‌دهند برای تسریع در زمان و دریافت مجدد تسهیلات به بنگاه‌های بزرگ و معتبر تسهیلات دهند. آنها نمی‌خواهند به چندین واحد کوچک وام دهند و یک واحد بزرگ را به چند تا واحد کوچک ترجیح می‌دهند.»
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران می‌گوید: «ما زمانی در کشور بانک اصناف داشتیم که به واحدهای کوچک صنفی تسهیلات می‌داد ولی الان جای این بانک در کشور خالی است. برای حمایت اصناف کوچک و متوسط باید بانک اصناف دوباره فعال شود. ما نباید به امید بانک‌های بزرگ منتظر بنشینیم.»
استراتژی دولت برای بنگاه‌های کوچک و توسط چیست؟
او نگاهی هم به استراتژی دولت دربرابر بنگاه‌های کوچک و متوسط دارد: «دولت و تیم اقتصادی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، اصناف عزم حمایت از بنگاه‌های کوچک و متوسط دارد اما در عمل مشکلات از جنس دیگری است.» او یکی از این مشکلات را بعد از بانک‌ها، بالا بردن «مقیاس اقتصادی تولید» می‌داند: «برای بالا بردن مقیاس اقتصادی تولید، دولت مجبور است که از واحدهای بزرگ حمایت کند، ولی این به معنای عدم حمایت از واحدهای کوچک نیست. این واحدهای به سرمایه نیاز دارند.»
بنگاه‌های کوچک و متوسط و سرمایه‌گذارهای خارجی
کمبود سرمایه در گردش مهمترین مشکل واحدهای کوچک و متوسط اقتصادی است؛ اما این واحدها برای دریافت تسهیلات از بانک‌ها با مشکلاتی مواجه هستند. اما چقدر سرمایه‌گذارهای خارجی حاضر هستند در این واحدها سرمایه‌گذاری کنند؟ به گفته نجفی‌منش، سرمایه‌گذارهای خارجی به صنایع بزرگ و متوسط توجه دارند و بیشتر علاقمند هستند در این واحدها سرمایه‌د‌اری کنند.
جایگاه اصناف در برنامه ششم توسعه چیست؟
نجفی‌منش می‌گوید: «دربرنامه ششم توسعه درباره حمایت از واحدهای کوچک و متوسط پیشنهادهای حمایتی ارائه شده است. اتاق‌های ایران، اصناف و تعاون پیشنهادهای خود را ارائه داده‌اند. اما مهمترین مسئله این است‌که بانک اصناف برای حمایت از واحدهای کوچک و متوسط تشکیل شود.»
چه باید کرد؟
عضو هیت نمایندگان اتاق تهران می‌گوید: «ما باید نگاهی هم به تجارب کشورهای دیگری داشته باشیم؛ یکی از این کشورها، آلمان است.» او تصریح می‌کند: «باید از تجربیات سایر کشورها در چارچوب مفهوم «درس‌آموزی سیاستی» و «انتقال خط مشی حمایتی» در جهت اتخاذ سیاست‌های درست و صحیح در زمینه توسعه و حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط استفاده کرد. شاید استفاده از تجارب این کشورها بتواند در جهت تغییر نگرش و رویکرد خط‌مشی‌گذاری عمومی در ایران موثر باشد.»