تحلیلگران حوزه نفت و گاز باور دارند سهم جهانی عرضه ال ان جی روسیه (گاز مایع طبیعی) در این دهه رو به کاهش خواهد گذاشت؛ روندی که از پیش از آغاز جنگ اوکراین شروع شده است. در ادامه، تحریم‌های غرب در اعتراض به حمله روسیه به اوکراین، سرمایه‌گذاری خارجی در بخش ال ان جی روسیه را تقریبا از بین برده و روند کمرنگ‌تر شدن نقش روسیه در این حوزه را تسریع ساخته است.
به گفته ژی شین چونگ، مدیر بخش گاز آسیای جنوب و جنوب شرقی شرکت S&P ناتوانی روسیه در خرید ماژول‌های مایع‌سازی گاز (که امکان تبدیل گاز طبیعی به ال ان جی را فراهم می‌کند) جاه‌طلبی‌های روسیه را مختل خواهد کرد. گسترش ظرفیتهای مایع‌سازی گاز برای روسیه با توجه به تحریم‌های گسترده غرب علیه این کشور در این دهه بسیار پرچالش خواهد بود.
به گفته این کارشناس ظرفیت کل تاسیسات ال ان جی روسیه برای تولید گاز طبیعی در چند سال آینده روی 37 میلیون تن ثابت باقی خواهد ماند. تا سال 2030 مجموع ظرفیت ال ان جی جهانی با رشدی 50 درصدی به 671 میلیون تن در سال خواهد رسید، و سهم روسیه در این میان از 6.7 درصد به 5 درصد کاهش خواهد یافت.
جایگاهی که از دست می‌رود
روسیه تا پیش از حمله به اوکراین بزرگترین صادرکننده گاز جهان و همچنین چهارمین صادرکننده بزرگ ال ان جی پس از استرالیا، قطر و آمریکا بود. اکنون انتظار می‌رود همین کشورها جایگاه روسیه را به تدریج از آن خود سازند. آمریکا در نیمه اول سال 2022 از قطر و استرالیا سبقت کرفته و به بزرگترین صادرکننده ال ان جی در جهان تبدیل شد. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند آمریکا تا سال 2030 بتواند 25 درصد از ظرفیت جهانی صادرات ال ان جی را در اختیار بگیرد و قطر با سهمی 19 درصدی در رتبه دوم قرار خواهد گرفت.
از این رو است که عده‌ای با عقب‌نشینی روسیه از نظام ال ان جی در جهان، قطر و آمریکا را اصلی‌ترین ذینفعان این روند می‌دانند. سرعت گرفتن آغاز پروژه‌های جدید و توسعه تاسیسات موجود در آمریکا به علاوه توسعه میدان گاز شمالی قطر هم این موضوع را تایید می‌کنند. در کنار آمریکا و قطر، منطقه مدیترانه شرقی هم در این موضوع ذینفع خواهند بود زیرا از نظر جغرافیایی برای جایگزینی خط لوله گاز روسیه به کشورهای جنوب اروپا بسیار مناسب است. در شرق آفریقا هم کشورهای موزامبیک و تانزانیا از این روند سود خواهند بود.
کمرنگ‌شدن نقش ال ان جی در جهان
با این همه، این احتمال هم وجود دارد که تلاش‌های اروپا برای کاهش کلی مصرف گاز و سرمایه‌گذاری روی منابع جایگزین داخلی، مهلت سودبردن کشورهای جایگزین روسیه از این فرصت جدید را کوتاه کند. اتحادیه اروپا پس از آغاز جنگ اوکراین با هدف افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در انرژی مصرفی شهروندان و رساندن این سهم به 45 درصد تا پایان دهه جاری، طرحی به نام REPowerEU را آغاز کرد که با دستورکار بلندمدت کربن‌زدایی اقلیمی اتحادیه اروپا مطابقت دارد. گسترش انرژی تجدیدپذیر به این معنی است که نقش گاز به تدریج و به مرور زمان کمرنگ و کمرنگ‌تر خواهد شد.