محمدعلی محمد میرزاییان، نایب‌رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق ایران از موانع و مشکلات تجارت آزاد ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و کشورهای عضو حوزه سی.آی.اس می‌گوید: باوجود اینکه ایران به اتحادیه اوراسیا پیوسته است و می‌تواند تجارت آزاد با این کشورها داشته باشد، ولی در عمل مشکلات زیادی در مسیر همکاری وجود دارد.
او درباره موانع تجارت می‌گوید: یکی از موانع جدی در مسیر توسعه تجارت این است که برای صادرات مستقیم محصول از ایران به روسیه باید تجار ایرانی حدود 28 درصد مالیات پرداخت کنند، برای همین بیشتر این صادرات به‌صورت غیرمستقیم از ایران به ارمنستان و قرقیزستان صادر و از آنجا به مقصد روسیه صادرات مجدد می‌شوند.
محمد میرزاییان می‌گوید: ما با کشورهای حوزه اوراسیا خیلی کار نکرده‌ایم و تجربه مستقیم استفاده از کانال تجارت آزاد و تجارت ترجیحی با این کشورها را نداریم.
او ادامه می‌دهد: پرداخت مالیات 28 درصدی و تعرفه بالا در گمرک روسیه مانع بزرگی برای تجارت با روسیه است که حل این مسئله در اختیار وزارت امور خارجه است. در این شرایط ما مجبور هستیم که کالای خود را از طریق کشور ثالث به روسیه صادر کنیم.
محمد میرزاییان تصریح می‌کند: کالای ایرانی برای ورود به بازار روسیه از مسیر ارمنستان و قزاقستان و قرقیزستان به این کشور وارد می‌شود؛ برای اینکه در این کشورها تعرفه گمرکی صفر است.
او معتقد است: اگرچه ما مدت‌هاست که درباره کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا و فرصت‌های تجارت با این کشور صحبت می‌کنیم ولی عملاً در این کشورها به دلیل تحریم اقتصادی، مشکل برگشت ارز داریم. البته تعدادی از شرکت‌ها را ایران و روسیه معرفی کرده و این‌ها باهم کار می‌کنند ولی این امکان شامل شرکت‌های کوچک بخش خصوصی نمی‌شود.
به‌گفته محمد میرزاییان شرکت‌های ایرانی پول‌های خود را از طریق صرافی با 6 درصد به ایران منتقل می‌کنند، اگر VT بانک روسی که به تازگی در ایران شعبه خود را دایر کرده، بتواند با این شرایط با تجار ایرانی کار کند، مقرون‌به‌صرفه خواهد بود وگرنه مشکلات همچنان در حوزه تجارت با روسیه ادامه دارد.
او پیشنهاد می‌کند: تعرفه روسیه برای کالاهای صادر شده از ترکیه بسیار پایین و گاهی صفر است. باید تعرفه‌های ترجیحی بین ایران و روسیه برداشته شود و تجار ایرانی بتوانند مستقیم به روسیه کالا صادر کنند. ما کالای زیادی از روسیه وارد می‌کنیم و بازارهای روسیه به کالای ایرانی نیاز دارند؛ در این زمینه تهاتر هم می‌تواند راهگشای مشکلات باشد. باید بتوانیم از این فرصت در کنار روابط مناسب دو کشور بهترین استفاده را انجام دهیم.
او تأکید می‌کند: در کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا استقبال خوبی از محصولات ایران مثل پسته و خرما می‌شود و ما باید از این فرصت‌ها استفاده کنیم. باید وزارت امور خارجه بسترهای همکاری را فراهم کند.