ره‌آورد سفر به سه کشور هند، چین و ژاپن چیست؟ هیات عالی‌رتبه سیاسی-اقتصادی ایران به سرپرستی محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران و دیگر مسئولان اقتصادی کشور به 3 کشور آسیایی سفرکردند. آن‌ها با هیات تجاری هندی، چینی و ژاپنی از نزدیک دیدار و گفت‌وگو داشتند.
ابراهیم جمیلی، عضو هیات سیاسی-اقتصادی به این سه کشور، درباره اهمیت این سفر می‌گوید و دستاوردهای آن. او معتقد است: «تیم دیپلماسی در دولت یازدهم به اهمیت دیپلماسی اقتصادی واقف است؛ اگرچه آن‌ها در حوزه سیاسی خوب عمل کرده است اما به اهمیت اقتصاد و دیپلماسی اقتصادی در تعیین منافع ملی شناخت دقیقی دارند. برای همین دکتر ظریف در تمام سفرهای خود، هیاتی از تجار و فعالان اقتصادی به همراه دارد.»
جمیلی سفر به سه کشور مهم آسیایی را مثبت ارزیابی می‌کند. او می‌گوید: «نباید انتظار داشت که تمام مشکلات یک‌جا و باهم رفع شود؛ این انتظار به‌جایی نخواهد بود.»
او به سخنرانی محمدجواد ظریف در دهلی‌نو اشاره می‌کند و سخنرانی رئیس اتاق ایران را مکمل آن می‌داند: «وقتی رئیس هیات سیاسی و رئیس هیات اقتصادی هردو از یک عزم و هدف و از یک دغدغه سخن بگویند، اهمیت و تأثیرگذاری بالایی در آن کشور خواهد داشت.» او این دو سخنرانی را بسیار کاربردی و رهگشا می‌خواند. به‌گفته جمیلی باید این سفرها و این قبیل اقدامات به‌طور مستمر و جدی انجام شود و تا حصول نتیجه نباید آرام نشست.
برنامه‌ریزی قبل از سفر
جمیلی معتقد است: «باید قبل از هر سفری سیاسی-تجاری برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم؛ پتانسیل‌های موجود در هر حوزه را بشناسیم و در کشور مقصد باهدف مشخص و معین کارکنیم.» او تصریح می‌کند: «اطلاع‌رسانی به‌موقع اساس کار است؛ ما هرچقدر بتوانیم اطلاع‌رسانی به‌موقع انجام دهیم، تعداد کسانی که در کروم‌های اقتصادی شرکت می‌کنند تخصصی‌تر، خبره‌تر و آشناتر خواهند بود.»
او از دیدار با هیات تجاری این سه کشور می‌گوید: «برخی از این افراد قبلاً با ایران رابطه تجاری داشتند و با طرف ایرانی به‌خوبی آشنا بودند؛ اما برخی دیگر علاقه‌مند به فعالیت و سرمایه‌گذاری در ایران بودند. ما باید به آن‌ها کمک کنیم تا به شناخت دقیق و درستی از ایران و هیات اقتصادی ایرانی برسند؛ در این سفر هر دو گروه علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در ایران بودند.»
مشکلات اصلی در ارتباط با این کشورها چیست؟
مشکلات بانکی؛ این مشکل امروز و دیروز نیست. دولت و در رأس آن بانک مرکزی باید تلاش کند ارتباط خود را با بانک‌های معتبر دنیا بخصوص بانک‌های این سه کشور گسترش دهد.
جمیلی می‌گوید: در این سفر نماینده هشت بانک ایرانی و معاون بین‌الملل بانک مرکزی حضور داشتند؛ بانک مرکزی باید ارتباطات خود را با بانک‌های آسیایی-اروپایی بیشتر کند.»
سیاست نگاه به شرق و اهمیت این سفر
جمیلی می‌گوید: «نگاه ایران به آسیا و شرق، نگاه راهبردی است اما این مانع توجه به دنیای غرب نیست.» او معتقد است: «ما باید گستره بازارهای جهانی را برای اقتصاد ایران ببینیم؛ باید از تمام فرصت‌هایی که بعد از برجام به وجود آمده استفاده کنیم. در حوزه واردات و صادرات به بازار جهانی توجه کنیم. تنوع بازاری قدرت چانه‌زنی ایران را بالاتر می‌برد.»
به گفته جمیلی قبلاً، با تحریم‌های غرب، نگاه ایران فقط به شرق بود و در این میان توان مانور اقتصادی ایران هم کم بود. ولی الان باید با دنیا رقابت کنیم. او تاکید می‌کند: «الان بازارهای دنیا به روی ایران بازشده است؛ ما باید از تمام فرصت‌ها بهره بگیریم.»
جمیلی اما از برنامه‌ریزی بلندمدت هم می‌گوید: «چین و هند برای ایران بازار تکمیلی خوبی است؛ این دو کشور از پرجمعیت‌ترین کشورها هستند که می‌توانند بازار صادرات و واردات برای ایران باشند. ما نباید این فرصت‌ها را نادیده بگیریم.»
چه باید کرد؟
بعد از سفر نباید اهداف و برنامه‌های سفر فراموش شود؛ باید اتاق ایران و معاونت بین‌الملل اتاق کمیته پیگیری تشکیل دهد که این کمیته متشکل از شرکت‌کنندگان در سفر تجاری و نمایندگان بین‌الملل اتاق باشد. باید مواردی که در این سفرها موردتوجه بوده تا حصول نتیجه مورد پیگیری جدی قرار بگیرد. کمیته پیگیری باید روابط خود را با اتاق ایران، اتاق بین‌الملل و نمایندگان اتاق‌های مشترک این کشورها بیشتر کند. باید تلاش کنیم شوراهای اتاق مشترک از این کمیته حمایت کند. او تشکیل کمیته پیشگیری را یک گام عملیاتی و روبه‌جلو می‌داند.