در شصت و ششمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی»، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران ارائه‌شده و آخرین روندها و پیش‌بینی‌های اقتصادی تهیه‌شده توسط بزرگ‌ترین نهادهای اقتصادی بین‌المللی، در قالب داده‌های تازه مورد واکاوی قرار گرفته‌اند.
در بخش تحولات جهانی، باز هم سخن از بیم و امیدها و سرانجام مبهم جنگ تجاری بین چین و آمریکا مطرح است که علی‌رغم اخبار نه چندان مثبت قبلی، این بار با سفر وزیر امور خارجه آمریکا به چین، مسائل مهمی در حوزه تجارت، فناوری و حقوق بشر مورد مذاکره قرار گرفته و امیدها برای بهبود روابط بین دو کشور، زنده شده است. اگرچه همچنان حل اختلافات اقتصادی اساسی بسیار بعید به نظر می‌رسد. همزمان اتحادیه اروپا و بریتانیا نیز به دنبال حذف هوآوی از فهرست تامین‌کنندگان تجهیزات مخابراتی شبکه‌های نسل پنجم و به نوعی افزایش تنش‌ها میان غرب و چین هستند.
از سوی دیگر روسیه نیز با تقویت روابط خود با کوبای تحت تحریم و شریک اقتصادی روزهای دور روسیه، به دنبال حذف ارزهای واسط از روابط تجاری فی‌مابین است. اقدامی که در روزهای اخیر و در مورد کشور قزاقستان به طور ویژه، راه به جایی نبرده و برخی از بانک‌های قزاق، رسیدگی به تراکنش‌های روبلی را متوقف کرده‌اند.
در حال حاضر، جای ایران در میان عمده شرکای تجاری ازبکستان، یعنی چین، روسیه، قزاقستان، ترکیه و کره جنوبی، خالی است. اقدامات هدفمند این کشور در راستای آزادسازی تجاری، همگرایی منطقه‌ای، مشارکت فعال در توافقات بین‌المللی، توسعه مناطق آزاد صنعتی و تلاش برای توسعه صادرات، ضمن ارتقای محیط تجاری و جذب بیشتر سرمایه‌گذاری خارجی، سبب شده تا ازبکستان به هدفی ارزشمند برای توسعه روابط دیپلماتیک ایران تلقی شود.
در سطح منطقه، امارات متحده عربی، تبدیل به مقصدی رؤیایی برای میلیونرهای ناامید از شرایط اقتصادی شده و در این مسیر، گوی سبقت را از سنگاپور، ایالات متحده و سوئیس ربوده و شانه به شانه استرالیا در جذب سرمایه‌های مهاجر و فراملی در حرکت است.
علاوه بر این، با افزایش 24 درصدی تعداد شرکت‌های چینی در دبی، امارات در مسیر تبدیل شدن به کلیدی‌ترین شریک تجاری چین در خاورمیانه است. توافقنامه مشارکت جامع اقتصادی میان امارات و ترکیه و نیز توافقنامه مشارکت اقتصادی جامع با کامبوج، از دیگر مثال‌های توافق خارجی امارات با اقتصادهای در حال رشد است.
از طرفی ترکیه همچنان درگیر آشفتگی اقتصادی و بحران تورم و ارز است و دولت در تلاش است تا با طرح‌های مختلف تشویقی، مردم را ترغیب به تبدیل ارز به لیر کند. مصر نیز طی دو سال گذشته شرایط اقتصادی مناسبی نداشته و بحران بدهی و تورم، این کشور را ترغیب نموده تا با هدف کاهش آسیب‌پذیری در مقابل نوسانات کشورهای غربی، در پی جذب سرمایه‌گذاری از آسیا، به ویژه چین باشد.
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است و در این گزارش‌ها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرند.
متن کامل شصت و ششمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.