برای اولین بار طی چندین ماه گذشته قیمت جهانی مواد غذایی مانند برنج و روغنهای گیاهی رو به افزایش گذاشته است. با خروج روسیه از قرارداد دوران جنگ خود با اوکراین که امکان صادرات غلات به سرتاسر جهان را به اوکراین میداد و پسازآنکه هند محدودیتهایی برای صادرات برنج خود اعمال کرد قیمت جهانی مواد غذایی افزایشی شده است.
سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد بهتازگی اعلام کرده است که شاخص قیمت غذای این سازمان که نوسانات ماهانه را در قیمتهای جهانی مواد غذایی رایج دنبال میکند، در ماه جولای به نسبت ماه پیش از آن ۱٫۳ درصد افزایش داشته است و دلیل اصلی این افزایش هم افزایش قیمت برنج و روغن گیاهی بوده است. این اولین افزایش قیمت جهانی مواد غذایی از ماه آوریل تاکنون است، زمانی که افزایش قیمت قند باعث جهش قیمتها شده بود.
قیمت اقلام غذایی پسازآنکه سال گذشته در پی حمله روسیه به اوکراین به اوج خود رسیده بود، کاهشیافته بود. مختل شدن عرضه مواد غذایی از سوی ۲ کشور بحران غذایی را در جهان تشدید کرد زیرا روسیه و اوکراین هردو تأمینکنندگان اصلی گندم، جو، روغن آفتابگردان و سایر مواد غذایی ارزانقیمت در جهان بهویژه برای کشورهای فقیری در آفریقا، خاورمیانه و آسیا هستند، کشورهایی که میلیونها نفر در آنها با گرسنگی دستوپنجه نرم میکنند. جهان هنوز در حال بهبود یافتن از آن شوکهای قیمتی است که منجر به افزایش نرخ تورم، فقر و ناامنی غذایی در کشورهای درحالتوسعهای شد که به واردات غذا از روسیه و اوکراین متکی بودند.
اکنون با خروج روسیه از قراردادی که اواسط جولای سال گذشته با پادرمیانی ترکیه و سازمان ملل بستهشده بود و امنیت کشتیهای حامل محصولات کشاورزی اوکراین را در دریای سیاه تأمین میکرد، چالشهای جدیدی به وجود خواهد آمد. همزمان با حمله موشکی روسیه به بندرگاهها و زیرساختهای غلات اوکراین، قیمت گندم و ذرت در بازارهای جهانی دچار نوسان شدید شده است. قیمت جهانی گندم در ماه جولای ۱٫۶ درصد نسبت به ماه گذشته افزایش یافت و این اولین افزایش قیمت طی ۹ ماه گذشته به شمار میرود.
نگرانکنندهتر از خروج روسیه از قرارداد صادرات غلات، محدودیتهایی است که هندوستان برای صادرات برنج خود اتخاذ کرده است. هند از اواخر ماه گذشته برای صادرات بعضی از انواع برنج سفید غیر با سماتی محدودیتهایی ایجاد کرده است که این محدودیتها باعث احتکار برنج در بعضی نقاط جهان شده است. محدودیت اعمالشده ازآنرو اعمال شد که نگرانی نسبت به تأثیر النینو بر کاشت و تولید برنج افزایش پیدا کرد. درنتیجه اعمال این محدودیتها قیمت جهانی برنج در ماه جولای ۲٫۸ درصد و نسبت به زمان مشابه در سال گذشته ۱۹٫۷ درصد افزایش پیدا کرد و به بالاترین سطح خود از سپتامبر ۲۰۱۱ تاکنون رسید.
به گفته فائو، افزایش قیمت برنج نگرانیها نسبت به ناامنی غذایی را برای بخش بزرگی از جمعیت جهان، بهویژه برای آنهایی که فقیرترین هستند و بخش بیشتری از درآمد خود را صرف تأمین غذا میکنند، افزایش میدهد. کشورهای جنوب صحرای آفریقا که بزرگترین واردکنندگان برنج به شمار میروند، ازجمله مناطق آسیبپذیر هستند.
قیمت روغن گیاهی نسبت به ۲ مورد دیگر افزایش قابلتوجهتری را تجربه کرده است. قیمت این روغن پس از ۶ ماه کاهش متوالی، در ماه جولای نسبت به ژوئن ۱۲٫۱ درصد افزایش یافت. به گفته فائو، با خروج روسیه از قرارداد غلات، ابهامات جدید میتواند قیمت این روغن را ۱۵ درصد افزایش دهد.
بااینکه قیمت کالاها در بازارهای جهانی کاهشی شده است، قیمت مواد غذایی محلی هنوز در بسیاری از کشورهای درحالتوسعه افزایش است زیرا ارز این کشورها در برابر دلاری که برای خریداری غلات و روغن گیاهی مورداستفاده قرار میگیرد، ارزش خود را ازدستداده است.