سعید اسلامی بیدگلی دبیر کل کانون نهادهای سرمایهگذاری با اشاره به رویکرد متفاوت سرمایهگذاران در بازار سهام گفت: در بازارهای سرمایه دنیای امروز گاهی اوقات دیده میشود که یک دارایی با وجود زیر قیمت بودن ارزش ذاتی، ممکن است برای عدهای که علاقه به سرمایهگذاری با دید مدیریتی استراتژیک دارند، مورد اقبال قرار گیرد که در این زمینه بهطور معمول سرمایهگذاری به قصد زمین زدن شرکتها انجام نمیشود.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در ادبیات مالی در مقابل سرمایهگذاران فعال همواره سرمایهگذاران مهاجم (investor raider) قرار دارند که با یافتن شرکتهای زیانده و یا کوچک که این وضعیت ناشی از سوء مدیریت و نه از بابت کسب و کار به وجود آمده به تکاپو افتاده و تصورمیکنند اگر سهام شرکت را به اصطلاح تیکآور کنند و با گذاشتن مدیر لایق میتوانند سهام آن را دو برابر کنند و سپس از آن خارج شوند.
وی افزود: هر دو گروه از سرمایهگذار عنوان شده علاقهای برای ماندن در کسب و کار شرکت در بلندمدت ندارند و سرمایهگذار استراتژیک به حساب نمیآیند. سرمایهگذار استراتژیک به دنبال بزرگتر کردن برند خود از طریق تیکآور سهام سایر شرکتها است، ولی سرمایهگذاران مهاجم تنها به قیمت سهام توجه و تمرکز دارند.
به باور این کارشناس بازار سرمایه این رویه هماکنون در دنیا نیز وجود دارد اما در مبحث حاکمیت شرکتی باید قبل از همه در بازار مالی ایران با هدف تطبیق و شفافیت عملکرد مدیران شرکتها به کار گرفته شود.
اسلامی بیدگلی با بیان اینکه در بخشهای اقتصادی ایران از حاکمیت و دولت گرفته تا اشخاص حقیقی هیچیک از درآمدها و هزینههای خود اطلاعات شفافی ارائه نمیدهند، گفت: در حالی که همه نهادها و حتی مردم عادی در کشورهای توسعهیافته باید هرساله درآمدهای خود را اظهار و مالیات خود را نیز به دولت بدهند، اما در ایران چنین رویکردی فرهنگسازی نشده است. جالب اینکه هنوز در ایران اوراق مشارکت بینام منتشر میشود، در حالی که انتشار چنین اوراقی در دنیا جرم محسوب میشود.
عضو هیئت مدیره شرکت عمران و بهسازی شهری ایران افزود: مجموعه اقتصاد ایران به دلیل غیر شفاف بودن خود، از افراد جامعه تا بودجههای نهادها و سازمانهای بزرگ و نهادهای حاکمیتی، صورتهای مالی شفافی را ارائه نمیدهند و با وجود ابلاغ قانون در سه سال گذشته، اما تا کنون یک نهاد دولتی و یا عمومی اقدام به ارائه صورتهای مالی خود به سازمان بورس کرده است. این در حالی است که این نهادها منتظر هستند، تا ابتدا دیگران گزارشهای مالی خود را بدهند و از خود، شفافسازی را شروع نمیکنند.
به باور دبیر کل کانون نهادهای سرمایهگذاری بهترین اقدام در این زمینه شروع شفافیت و حاکمیت شرکتی از طریق بازارهای مالی است، زیرا به نسبت دیگر بخشها نهادهای شفافتری هستند و بالاخره با هر خطایی، صورتهای مالی آنها از طریق رسانهها و کارشناسان بررسی و تحلیل میشود. از طرفی در شرکتهای خانوادگی چندان حاکمیت شرکتی جدی نیست و نمیتوان اجبار کرد که ترکیب سهامداری را جدا کنند.
این اقتصاددان افزود: موضوع حاکمیت شرکتی در صورت اجرای جدی در ایران میتواند بخشی از مشکلات شفافیت و عدم تقارن اطلاعاتی را حل کند و به تحلیل واقعیتر در کشور کمک کند. حسابرسی بخشی از حاکمیت شرکتی است که برای کنترل حسابرسی داخلی و ارائه گزارش مناسب برای استفادهکنندگان بیرونی مورد استفاده قرار میگیرد.
اسلامی بیدگلی تصریح کرد: حاکمیت شرکتی موضوعی بینرشتهای بوده و حسابرسی بخشی از آن است. اینکه هر کشوری استانداردهای خود را داشته باشد، حرف منطقی است و سازمان حسابرسی نه برای حسابرسی کردن بلکه برای نوشتن استانداردهای حسابرسی ایجاد شده است.