مرکز پژوهش‌های اتاق ایران با انتشار گزارش پایش ملی محیط کسب‌وکار در پاییز 1402 از بهبود نسبی این شاخص نسبت به فصل تابستان خبر داد. طبق این گزارش، محیط کسب‌وکار کشور در پاییز امسال توانست نمره 5.98 را دریافت کند که نسبت به نمره 6.11 آن در تابستان سال جاری، 0.13 واحد بهبود پیدا کرده است.
در فصل پاییز، فعالان اقتصادی مشارکت‌کننده در پایش ملی محیط کسب‌وکار، به ترتیب سه مؤلفه «غیرقابل پیش‌بینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «دشواری تأمین مالی از بانک‌ها» و «بی‌ثباتی سیاست‌ها، قوانین و مقررات و رویه‌های اجرایی ناظر بر کسب‌وکار» را نامناسب‌ترین مؤلفه‌های محیط کسب‌وکار کشور نسبت به سایر مؤلفه‌ها ارزیابی کرده‌اند.
از منظر استانی، در پاییز 1402 استان‌های خوزستان، قم و زنجان به ترتیب دارای مساعدترین وضعیت محیط کسب‌وکار نسبت به سایر استان‌ها ارزیابی شده‌اند.
از نگاهی دیگر، یافته‌های طرح پایش ملی محیط کسب‌وکار ایران در فصل پاییز 1402 نشان می‌دهد: میانگین ظرفیت فعالیت واقعی بنگاه‌های اقتصادی شرکت‌کننده در این پایش 44.91 درصد بوده که نسبت به فصل تابستان (41.65 درصد) معادل 3.26 درصد افزایش داشته است.
همچنین بر اساس نتایج این پایش در پاییز 1402، وضعیت محیط کسب‌وکار در بخش خدمات (6.03) در مقایسه با بخش‌های صنعت (5.81) و کشاورزی (5.99) نامناسب‌تر ارزیابی شده است.
در بین رشته فعالیت‌های اقتصادی برحسب طبقه‌بندی استاندارد ISIC.rev4، رشته فعالیت‌های «آب‌رسانی، مدیریت پسماند، فاضلاب و فعالیت‌های تصفیه»، «هنر، سرگرمی و تفریح» و «تولید صنعتی (ساخت)» به ترتیب دارای بهترین وضعیت محیط کسب‌وکار بوده‌اند و در مقابل رشته فعالیت‌های «مالی و بیمه»، «سلامت انسان و مددکاری اجتماعی» و «املاک و مستغلات» بدترین وضعیت محیط کسب‌وکار را در مقایسه با سایر رشته فعالیت‌های اقتصادی در کشور داشته‌اند.
محیط کسب‌وکار بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین
بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین، شاخص ملی محیط کسب‌وکار ایران در پاییز 1402 عدد 6.04 (عدد 10 بدترین ارزیابی است) به دست آمده که بهتر از وضعیت این شاخص در ارزیابی فصل تابستان 1402 با میانگین 6.28 است.
همچنین بر اساس این پایش، میانگین ارزیابی محیط اقتصادی عدد 6.46 است که در ارزیابی فصل گذشته عدد 6.58 حاصل شده بود و میانگین ارزیابی محیط نهادی عدد 5.70 است که در فصل گذشته عدد 6.03 ارزیابی شده بود.
بر این اساس، محیط حقوقی و قانونی با عدد 4.74 و محیط مالی با عدد 8.21 به ترتیب مساعدترین و نامساعدترین محیط‌ها بر اساس نظریه عمومی کارآفرینی شین بوده‌اند.
لازم به ذکر است که شاخص شین به دلیل در نظر گرفتن وزن عوامل مختلف در محاسبه، از دقت بیشتری نسبت به شاخص کل کشور برخوردار است.
جداول، نمودارهای آماری و تحلیل نتایج گزارش پایش کسب‌وکار در پاییز 1402 را اینجا مشاهده کنید.