سناریوهای توافق هسته‌‌ای چه اثراتی بر فعالیت بخش خصوصی دارد؟

در گزارش اخیر مرکز پژوهش‌های اتاق ایران، نحوه همکاری دولت با بخش خصوصی و ریسک‌های ژئوپلیتیک ایران بررسی‌شده است.

در بخشی از این گزارش آمده: انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری بی‌شک گامی در مسیر کاهش نااطمینانی در اقتصاد سیاسی ایران بود. دولتی به قدرت رسید که در داخل وفاق اجتماعی و در خارج صلح با محیط همسایگی و بین‌المللی را به‌عنوان شعار خود برگزیده است. این دولت از اقبال نسبی ایرانیان برخوردار است. به دیگر سخن در تصویر کلان انتخابات سرمایه اجتماعی نهاد دولت را افزایش داده است.

از همین رو در فردای انتخابات، امیدواری‌هایی به کاهش نااطمینانی و نوعی ثبات در اقتصاد سیاسی ایران شکل گرفت. امیدواری‌ها در بخش خصوصی نیز کمابیش وجود داشت. مراسم تنفیذ و تحلیف رئیس‌جمهور منتخب برگزار شد و کابینه به‌طور کامل از مجلس رأی اعتماد گرفت تا دوره‌ای جدید در اقتصاد سیاسی ایران آغاز شود.

 فردای مراسم تحلیف، خبری ایران را در شوک فرو برد. «اسماعیل هنیه در تهران ترور شد.» شوک این ترور نه‌تنها سیاست ایران بلکه اقتصاد کشور را نیز به‌شدت تحت تأثیر قرار داد. بار دیگر نااطمینانی بازگشت و خطر جنگ قریب‌الوقوع اقتصاد و بازار را فراگرفت این ترور آن هم در فردای تحلیف ریاست جمهوری نشان داد همچنان ریسک‌های ژئوپلیتیک عاملی مهم و چه‌بسا تعیین‌کننده بر سیر اقتصاد سیاسی ایران و فعالیت‌های بخش خصوصی است.

با توجه به اهمیت ریسک‌های ژئوپلیتیک و امکان تکرار آن‌ها در آینده‌ای قابل پیش‌بینی، گزارش حاضر به دسته‌بندی ریسک‌های فعالیت بخش خصوصی و به‌طورکلی اقتصاد سیاسی ایران می‌پردازد. بی‌شک آینده توافق هسته‌ای مهم‌ترین ریسک پیش روی اقتصاد سیاسی و بخش خصوصی خواهد بود. توافق معلق برجام هر مسیری را که طی کند، تاثیرات مهمی بر فعالیت‌ها و چشم‌انداز بخش خصوصی خواهد داشت. از همین رو در گزارش حاضر سناریوهای مختلف و چشم‌انداز توافق هسته‌ای مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، سناریوی محتمل بررسی‌شده و آثار آن بر فعالیت‌های بخش خصوصی تحلیل شده است.

فراتر از توافق هسته‌ای، ایران در خاورمیانه قرار گرفته است که پر ریسک‌ترین منطقه جهان است. به‌علاوه ایران از روابط بسیار پیچیده‌ای با چین و روسیه برخوردار است. چین و روسیه به‌طور فزاینده‌ای با غرب دچار چالش می‌شوند و این چالش‌ها بر روابط اقتصادی ایران با این کشورها نیز تاثیرات مستقیمی خواهد داشت. به دیگر سخن ریسک‌های محیطی در دو لایه منطقه‌ای و بین‌المللی از منظر تاثیرات آن‌ها بر فعالیت‌های بخش خصوصی و به‌طورکلی اقتصاد سیاسی ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. این گزارش می‌تواند به فعالان اقتصادی در مدیریت کسب‌وکارها در دنیای پرتلاطم کنونی کمک کند.

متن کامل گزارش مرکز پژوهش‌های اتاق ایران را از اینجا بخوانید.