همه معاملات توافقی بین واردکنندگان و صادرکنندگانی که پیش از این تحت عنوان روش واگذاری ارز حاصل از صادرات به غیر انجام می‌شد، از امروز، بیست و ششم آذرماه، در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام می‌شود.
طبق اعلام بانک مرکزی، امروز آخرین مهلت صادرکنندگان برای حضور در بازار توافقی ارز است؛ بانک مرکزی قبلاً تأکید کرده بود که 26 آذر بازار ارز تجاری (توافقی) به‌صورت کامل اجرایی می‌شود. بنابراین همه معاملات توافقی بین واردکنندگان و صادرکنندگانی که پیش از این تحت عنوان روش واگذاری ارز حاصل از صادرات به غیر انجام می‌شد، از امروز در سامانه معاملات بازار ارز تجاری مرکز مبادله ارز و طلای ایران انجام می‌شود.
کارشناسان می گویند بنیان این بازار بر اساس عرضه و تقاضا تعیین شده است و الگوریتم کشف قیمت آن مشخص و با استاندارد بین‌المللی است و از طریق فرآیند مچینگ کشف قیمت را انجام می‌دهد، بنابراین هر روز، بر اساس میانگین موزون قیمت معاملات، قیمت نهایی و پایانی کشف می‌شود که مبنای معاملات روز بعد خواهد بود.
بر اساس توضیحاتی که بانک مرکزی ارائه داده، این مرکز، بازاری را برای مبادلات ارزی به وجود می‌آورد و فراتر از سامانه‌های قبلی می‌تواند شفافیت لازم را در مبادلات ارزی ایجاد کند. بر اساس اظهارات محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی با راه‌اندازی بازار جدید، سامانه نیما، فقط به ارز پتروشیمی‌ها و پالایشگاهی‌ها اختصاص می‌یابد و سایر فعالان اقتصادی باید به صورت توافقی و چانه‌زنی ارز خود را در بازار ارز، عرضه کنند.
محمد آرام معاون ارزی بانک مرکزی در نشستی در اتاق ایران درباره وضعیت قیمت‌گذاری در معاملات بازار تجاری گفته بود: قیمت در سامانه ارز تجاری می‌تواند در دامنه 3 درصد حرکت رو به بالا یا رو به پایین داشته باشد و محدودیتی برای آن وجود ندارد؛ این یک استاندارد معاملاتی است که در معاملات بین‌المللی وجود دارد.
به گفته آرام هدف سیاست‌گذار این است که دامنه نوسان گسترده و حد نوسان در یک دایره منطقی نگه داشته شود؛ چراکه در غیر این صورت بازار دچار بی‌ثباتی خواهد شد، وقتی بازار متعادل خواهد بود که حد نوسان آن منطقی باشد؛ یعنی نوسانات روزانه وجود داشته باشد که در همه بازارها می‌تواند اتفاق بیفتد.
کیوان کاشفی، عضو هیات رئیسه اتاق ایران درباره این سامانه گفته است: این سامانه در صورتی موفق عمل خواهد کرد که به سرعت و در کوتاه‌ترین زمان نیاز‌های صادر کننده و واردکننده را تامین کند همچنین فضای امنی ایجاد کند تا این دو گروه بتوانند خودشان با نرخ توافقی که به آن دست پیدا کردند معامله را انجام دهند در آن صورت می‌توان گفت که سامانه به هدف خود رسیده است.
کاشفی افزود: در صورت کارکرد درست این سامانه جلوی تقاضای کاذب ارز گرفته خواهد شد، میزان تقاضا واقعی می‌شود، شفافیت به وجود خواهد آمد، بازار خودش را کنترل می‌کند و در نهایت به سمت تک نرخی شدن ارز پیش خواهیم رفت البته تمام اینها به شرطی تحقق پیدا می‌کند که بانک مرکزی این سامانه را به صورت منطقی و درست اجرا کند.
براساس اطلاعات منتشر شده توسط بانک مرکزی، میزان معاملات انجام‌شده در سامانه ارز تجاری از ابتدای فعالیت تا روز 24 آذرماه به‌ترتیب 344 میلیون درهم، 58 میلیون دلار، 10 میلیون یوآن و 1.1 میلیون یورو بوده است.
طی این دوره 455 معامله در نتیجه 924 ثبت سفارش به‌روش معاملاتی جورسازی (مچینگ) انجام گرفت. تعداد 223 بازرگان طی دوره مذکور معاملات خود را از طریق کارگزاران یا بانک‌های عامل در این سامانه انجام داده‌اند. تاکنون 22 بانک به سامانه معاملات ارز تجاری متصل شده‌اند و 19 بانک نیز تاکنون اقدام به ثبت سفارش و معامله کرده‌اند.
از امروز سامانه مبادله ارزی به طور رسمی کار خود را شروع می کند و فعالان اقتصادی منتشر تاثیر مثبت این سامانه بر روند تجارت و تک نرخی شدن ارز هستند.