در صد و یکمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» مجموعه‌ای از تحولات اخیر در دولایه جهانی و منطقه‌ای محیط ژئواکونومیک ایران ارائه‌شده و خلاصه‌ای از آخرین گزارش‌ها و انتشارات بین‌المللی در قالب بخش پژوهش‌ها و کتاب‌های تازه، ارائه شده است.
در تحولات جهانی تهدیدهای دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه بر متحدان و دشمنان، نگرانی‌های گسترده‌ای را در میان شرکت‌ها و دولت‌های اروپایی برانگیخته و احتمال وقوع یک جنگ تجاری فراآتلانتیکی را افزایش داده است. در حالی که توافق روشنی درمورد نحوه پاسخ به اقدامات احتمالی ترامپ وجود ندارد، برخی مقامات اروپایی طرفدار اتخاذ راهبردهای تلافی‌جویانه در برابر تعرفه‌های جدید احتمالی بر صادرات اروپا هستند و گروهی دیگر، مذاکره را ترجیح می‌دهند.
شرکت‌های چینی به دنبال راه‌اندازی کارخانه‌هایی در اروپای مرکزی و شرقی هستند تا تاثیر تعرفه‌ها و تنش‌های تجاری ناشی از شرایط ژئوپلیتیکی را کاهش دهند. گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد شرکت CTP پیش‌بینی کرده که تعداد مشتریان چینی آن در سال آینده بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یابد.
بانک توسعه اوراسیا اعلام کرد که منطقه تحت پوشش این بانک در سال 2024 رشد اقتصادی بی‌سابقه‌ای را تجربه کرده است، به طوری که نرخ رشد بیش از 4 درصد ثبت شد و از میانگین جهانی (3.2 درصد) فراتر رفت. با این حال، تحلیل‌گران پیش‌بینی می‌کنند که رشد اقتصادی این منطقه در سال 2025 به حدود 3 درصد کاهش یابد. این رشد چشم‌گیر نتیجه روندهای مثبت اقتصادی سال‌های اخیر است. کشورهای آسیای مرکزی در سال 2024 اقدامات مهمی برای مدیریت منابع آبی و انرژی انجام دادند.
در تحولات منطقه‌ای امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۵ برنامه‌ای جامع برای افزایش تعداد توافق‌نامه‌های مشارکت اقتصادی خود اعلام کرده است. این کشور که از سال ۲۰۲۱ تاکنون ۲۴ توافقنامه با کشورهای مختلف و ائتلاف‌های بین‌المللی به امضا رسانده، به دنبال گسترش همکاری‌های اقتصادی و ایجاد منافع مشترک است تا موقعیت خود را به عنوان قطب جهانی تجارت و سرمایه‌گذاری مستحکم‌تر کند.
مرکز آمار شورای همکاری خلیج فارس در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده است که رشد تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو با قیمت‌های ثابت، در سال جاری به ۳.۷ درصد خواهد رسید، در سال ۲۰۲۵ به ۴.۵ درصد افزایش خواهد یافت و در سال ۲۰۲۶ به ۳.۵ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. این رشد، به‌ویژه در سال ۲۰۲۵، به دلیل افزایش تولید نفت و آزادسازی تدریجی سهمیه‌های تولید توسط ائتلاف «اوپک پلاس» و تکمیل پروژه‌های توسعه میدان‌های جدید گاز پیش‌بینی شده است.
پاکستان با امضای توافقی به ارزش ۵۴۰ میلیون دلار، ۱۵ درصد از سهام معدن بزرگ «ریکو دیک» را به عربستان سعودی واگذار خواهد کرد. این معدن، یکی از بزرگ‌ترین ذخایر مس و طلا در جهان است که در ایالت بلوچستان واقع شده و انتظار می‌رود نقشی اساسی در توسعه اقتصادی و معدنی پاکستان ایفا کند. این اقدام بخشی از راهبرد عربستان برای تنوع‌بخشی به اقتصاد و گسترش همکاری‌های راهبردی با کشورهای شریک به شمار می‌رود.
وزیر تجارت ترکیه اعلام کرد که افزایش تجارت با سوریه، کشوری که به واسطه جنگ داخلی اقتصادش ویران شده، یکی از اولویت‌های اصلی ماست. او در مراسمی در استان کوجائلی گفت: «ما با سرعت در حال آماده‌سازی برای تجارت با سوریه هستیم.»
قطر هشدار داده است که در صورت اجرای قوانین جدید اتحادیه اروپا که شامل محدودیت‌هایی در زمینه نیروی کار و مقررات زیست‌محیطی می‌شود، صادرات گاز به اروپا را متوقف خواهد کرد. سعد الکعبی در مصاحبه‌ای با فایننشال تایمز اعلام کرد: «اگر اجرای این قوانین باعث کاهش ۵ درصدی درآمد ما از فروش گاز به اروپا شود، صادرات را متوقف خواهیم کرد. این تصمیم کاملاً جدی است و چنین ضرری برای دولت قطر غیر قابل قبول است.»
مرکز پژوهش‌های اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را با هدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران در دستور کار قرار داده است و در این گزارش‌ها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران موردبحث و بررسی قرار می‌گیرند.
متن کامل صد و یکمین گزارش از سلسله گزارش‌های «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.