آخرین وضعیت تولید و اشتغال به روایت آمار

سال اقتصاد مقاومتی؛ تولید و اشتغال، مسیر سیاست‌گذاری اقتصادی دولت و سایر ارکان نظام را مشخص کرده است. در این میان رهبر معظم انقلاب از سپردن امور به مرم به عنوان یکی از راه‌های توفیق در سیاست‌های اقتصادی یاد کرده‌اند. رئیس جمهور و معاون اول او نیز در همان روزهای نخست سال بر ضرورت میدان‌داری بخش خصوصی در اقتصاد تاکید کردند. فعالان اقتصادی در بخش خصوصی نیز انتظار دارند با رفع موانع پیش روی تولید، شرایط برای اشتغالزایی نیز فراهم شود.

بررسی وضعیت دو شاخص تولید و اشتغال، تصویری از اوضاع رکود و بیکاری را نمایان می‌سازد.

تولید زیر سایه نفت

شاخص رشد اقتصاد ایران در نه ماهه سال 95 نرخ 11.6 درصدی را نشان می دهد که در سال‌های اخیر بی‌سابقه بوده است.این میزان رشد هرچند مدیون افزایش 65 درصدی تولید نفت در دوره زمانی نه ماهه 95 است اما نشانه‌ای امیدوارکننده برای اقتصاد ایران به حساب می‌آید. طبق گزارش بانک مرکزی رشد اقتصاد بدون احتساب بخش نفت 1.9 درصد بوده و گروه صنایع و معادن با نرخ 0.3 درصدی همراه شده است. این رشد اندک بیشتر ناشی از رشد منفی0.2 درصدی بخش معدن و نرخ منفی17 درصدی ساختمان است. رشد بخش صنعت در این دوره زمانی به 5.8 درصد رسیده است که ناشی از تحرک کارگاه‌های بزرگ صنعتی است و بنگاه های کوچک و متوسط به عنوان بخش اشتغال‌زای صنعت همچنان با رونق فاصله دارند. در زیرشاخه صنعت رشد منفی 17 درصدی بخش ساختمان از نقاط تاریک اقتصاد ایران طی نه ماهه سال 95 بوده است. مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی نرخ رشد مجموع سال 95 را 7.2 درصد پیش‌بینی کرده و 5.2 درصد از آن را سهم نفت دانسته است.

اشتغال در انتظار معجزه

افزایش نرخ بیکاری و هشدارهای تازه نسبت به ورود متقاضیان جدید به بازار کار، شاید بزرگترین چالش کشور در سال های پیش رو است که شمایی از آن در سال 95 بروز پیدا کرد. نرخ بیکاری در این سال روند صعودی در پیش گرفت و تا 12.4 درصد پیش رفت که 1.4 درصد بیشتر از سال 94 است. بررسی آمارهای رسمی نشان دهنده افزایش تعداد شاغلان است و مسولان دولتی از اشتغال زایی 700 هزار نفری در این سال سخن به میان آورده اند که نشان می دهد اگر این میزان اشتغالزایی رقم نمی خورد، غول بیکاری بزرگتر جلوه می کرد. آخرین آمار از تعداد بیکاران در سال 95 نشان می‌دهد که 3 میلیون و 203 هزار نفر از جمعیت فعال کشور، شغل ندارند. این آمار در سال 94، تعداد 2 میلیون و 700 هزار نفر را نشان می‌دهد.

مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور از ورود پیک جمعیتی ایران به بازار کار به عنوان چالش اقتصاد ایران یاد کرده است. به گفته او متقاضیان جدید بازار کار در سال های گذشته درگیر تحصیل بوده اند و حالا با شتابی کم سابقه در حال ورود به بازار کار هستند. این در حالی است که در سال های 85 تا 91 اشتغالزایی مناسبی برای ایجاد زمینه پذیرش متقاضیان جدید کار، رقم نخورده است.