موانع بانکی مهمترین مانع تجارت ایران و روسیه

اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه نشست مشترکی را با هیات جمهوری تاتارستان برگزار کرد. این نشست عصر امروز (روز چهارشنبه) در محل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با حضور فعالان اقتصادی بخش خصوصی برگزار شد. مهمان‌های این نشست رستم مینیخانوف، رئیس‌جمهوری تاتارستان، لوان جاگاریان، سفیر روسیه، آندره لوگانسکی، نماینده تجاری روسیه در ایران بودند با میزبانی اتاق ایران و با حضور ابوالفضل رهنما، معاون امور بین‌الملل اتاق ایران و اسدالله عسگراولادی رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه.

عسگراولادی: مشکل از نگاه روس‌ها کدام است؟

اسدالله عسگراولادی با خوشامدگویی به مهمان‌ها، در ابتدای این نشست در جمع هیات تجاری تاتارستانی و فعالان اقتصادی ایران از مشکلات تجار ایرانی با روسیه گفت. او مهم‌ترین چالش تجار را سیاست‌های گمرکی روسیه عنوان کرد و گفت: مهم‌ترین این چالش‌ها عبارت‌اند از: «سیستم ارزش‌گذاری بالای کالاهای ایرانی در گمرک روسیه»،‌ «ضعف در بازاریابی و شناسایی ظرفیت‌های بازاری روسیه»، «فقدان استانداردهای بهداشتی مشترک»،‌ «مشکلات مربوط به اخذ روادید»، «کشش تقاضای مصرف‌کنندگان روسی به کالاهای اروپایی» و «عدم اعتماد دوسویه بین تجار دو کشور» چالش‌های عمده صادرکنندگان ایرانی در مراوده با روسیه است.

عسگراولادی از چهار مشکل اصلی تجار با روسیه گفت‌:مشکل بانکی (نمی‌توانیم نقل‌وانتقال بانکی با روسیه داشته باشیم)؛ مشکل مالی (ریال و روبل در دو کشور متزلزل است و باید بین بانک مرکزی این دو کشور قرارداد مالی-پولی بسته شود)؛ سیستم حمل‌ونقل و ویزا. ویزا همچنان مهم‌ترین مشکل تجاری ایرانی است.

به گفته عسگراولادی در چهار نوع سیستم حمل‌ونقل یعنی سیستم هوایی، دریایی، ریلی و کامیونی ایرانیان برای سفر به روسیه مشکل‌دارند. خط کشتیرانی ایران از انزلی به آستارخان ممکن است و تجار باید کالای خود را به انزلی منتقل کرده و بعد به روسیه صادر کنند؛ این برای تاجران ایرانی و روسی مشکل است و هزینه حمل کالا را بالا می‌برد. از طرفی راننده کامیون‌ها مشکل دریافت ویزا دارند. خطوط ریلی در ایران و روسیه در خدمت تجارت نیست و سیستم هوایی هر دو کشور مشکلاتی دارد. از طرفی ایران هواپیمای باری به روسیه ندارد و هواپیمای مسافربری هم فقط به مسکو پرواز می‌کند درحالی‌که تجارت با روسیه فقط در شهر مسکو انجام نمی‌شود.

او از پیشنهاد اتاق ایران به‌طرف روسی گفت: اتاق ایران معتقد است که باید با معرفی پارلمان بخش خصوصی، به کارآفرینان و تجار ما ویزای یک‌ساله بدهند، ولی هنوز روس‌های هیچ کاری انجام نداده‌اند. سپس خطاب به سفیر روسیه گفت که در این شرایط هم ایرانی‌ها و هم روس‌ها مقصر هستند.

به گفته عسگراولادی موانع و مشکلات باعث شده  حجم صادرات ایران به روسیه حدود 400 میلیون دلار و واردات از این کشور، یک میلیارد و 250 میلیون دلار باشد که این رقم خیلی کمی است و برای همین ما در رابطه به روسیه احساس غبن می‌کنیم.

او تأکید کرد: باید ایران و روسیه به‌عنوان دو کشور دوست که تعاملات سیاسی-تجاری باهم دیگر دارند با رفع مشکلات، ارتباط تجاری-اقتصادی خود را گسترش دهند.» در پایان عسگراولادی از سفیر روسیه درباره لغو روادید پرسید و اینکه برای بهبود روابط ایران و روسیه راهکار از نگاه روسیه کدام است؟

مینیخانوف: با هدف توسعه روابط بین‌المللی به ایران آمده‌ایم

سخنران دوم مراسم، رئیس‌جمهوری تاتارستان بود؛ رستم مینیخانوف که در رأس هیات تجاری جمهوری تاتارستان روسیه به ایران سفرکرده در نشستی تجاری با همتایان ایرانی خود، از زمینه‌های همکاری دو طرف گفت. رئیس‌جمهور تاتارستان بابیان اینکه کشورش به توسعه روابط با ایران توجه بسیاری دارد، گفت: تاتارستان آماده است در زمینه‌های مختلف همکاری‌های خود را با ایران گسترش دهد.

مینیخانوف با اشاره به روابط خوب ایران و تاتارستان در دوران مختلف گفت: در سال 2011 با رئیس‌جمهور ایران ملاقات کردیم و در سال 2015 با سفر به تهران و تبریز نشست تجاری میان دو کشور برگزار شد.

سرپرست هیات تجاری تاتارستان به تفاهم‌نامه همکاری مشترک میان ایران و قازان اشاره کرد و گفت: چند شرکت ازجمله «کاماز» که از شرکت‌های بزرگ اتومبیل‌سازی است، با شرکت‌های ایرانی همکاری می‌کنند. همچنین شرکت ملی نفت ایران و «قازان» با یکدیگر همکاری داشتند و درنتیجه روابط تجاری ایران و قازان 10 برابر شده است.

رئیس‌جمهور تاتارستان با اشاره به ظرفیت‌های تاتارستان گفت: تاتارستان در حوزه صنعت و تولیدات صنعتی جایگاه پنجم و ازنظر تولید ناخالص داخلی جایگاه ششم را در کشور دارد. همچنین تاتارستان در سراسر فدراسیون روسیه ازنظر توسعه زیرساخت‌های ارتباطی پیشرو است. کشاورزی و صنعت نفت نیز از ظرفیت‌های اصلی تاتارستان است.

طبق گفته‌های رئیس‌جمهور تاتارستان، پلاستیک، تولید ماشین‌های باری، اتوبوس، کشتی، هواپیما و سایر ماشین‌آلات راداری و اپتیک هم از دیگر ظرفیت‌های این منطقه است. رئیس‌جمهور تاتارستان همچنین شرایط زندگی را در تاتارستان بسیار مطلوب دانست و گفت: مناطق بسیار زیبایی در این منطقه وجود دارند.

مینیخانوف منطقه اقتصادی ویژه فناوری اطلاعات و وجود تکنو پارک و مراکز مهندسی، ظرفیت‌های ویژه در نانو و بیوتکنولوژی، هوش مصنوعی و ربات سازی را از هم دیگر توانمندی‌های تاتارستان برشمرد.

سرپرست هیات تجاری تاتارستان در بخش دیگری از سخنانش با تأکید بر همکاری‌های مشترک ایران و تاتارستان گفت: ما معتقدیم گسترش روابط تجاری به‌تنهایی کافی نیست و باید پروژه‌های سرمایه‌گذاری میان دو طرف تعریف کنیم. شرکت‌های ایرانی در تاتارستان به دلیل شرایط مناسب این منطقه می‌توانند شرکت تأسیس کنند. همین‌طور شرکت‌های تاتار هم باید تأسیس شرکت در ایران را موردتوجه قرار دهند.

رئیس‌جمهور تاتارستان در بخش دیگری از سخنانش بر همکاری این منطقه با کشورهای اسلامی تأکید کرد و گفت: به دستور آقای پوتین، گروه استراتژی «روسیه و دنیای اسلام» شکل‌گرفته و بنده هم در آن گروه عضویت دارم و نمایندگان بیش از 30 کشور اسلامی در نشست‌های سالانه این اجلاس شرکت کرده‌اند.

مینیخانوف بابیان اینکه در آخرین اجلاس این گروه 1500 نفر از 50 شرکت حضور یافته‌اند، از ایران هم دعوت کرد در این اجلاس شرکت کنند.

رئیس‌جمهور تاتارستان توسعه فرهنگی، آموزشی، علوم و گردشگری را از دیگر ظرفیت‌های بالقوه همکاری ایران و تاتارستان برشمرد و گفت: قازان از مراکز بزرگ آموزشی روسیه بوده و علاقه‌مند به جذب دانشجویان ایرانی است.

مینیخانوف ایران را کشوری ورزشی خواند و گفت: با توجه به برگزاری مسابقات ورزشی زیاد در روسیه، خشنود خواهیم بود اگر ایرانی‌ها هم بتوانند در این مسابقات شرکت کنند.

وی از برگزاری مسابقات قهرمانی مهارت‌های تخصصی در تاتارستان در سال 2019 خبر داد و گفت: در این مسابقات بهترین متخصصان از حوزه‌های مختلف حاضر می‌شوند و امیدواریم نمایندگان ایران هم بتوانند حضور فعالی در این مسابقات داشته باشند.

رئیس‌جمهور تاتارستان با تأکید برافزایش روابط بین‌المللی گفت: ما باهدف توسعه روابط خارجی و بین‌المللی به ایران آمده‌ایم و استان‌های دیگر ایران هم برای ما مهم هستند.

رئیس‌جمهور تاتارستان ابراز امیدواری کرد این ملاقات مرحله جدیدی در بهبود روابط ایران و تاتارستان باشد و فعالان اقتصادی تاتارستان محورهای کاری جدیدی برای کار خود پیدا کنند.

جاگاریان: در حوزه روادید مشکلی نداریم

لوان جاگاریان، سه سال و نیم است که به‌عنوان سفیر روسیه در تهران حضور دارد. ۲۰ سال پیش نیز به‌عنوان دبیر اول سفارت روسیه در تهران فعالیت کرده است. او در محل اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران صحبت‌های خود را با تصمیم اخیر روسیه درباره اخذ ویزای سفر به روسیه شروع می‌کند. روز یک‌شنبه دیمیتری مدودف، نخست‌وزیر روسیه اعلام کرد شهروندان ایران و 17 کشور دیگر می‌توانند بدون ویزا به شرق دور روسیه سفر کنند. طبق این تصمیم مسکو، توریست‌ها و کارآفرینان این کشورها نیاز به گذراندن مراحل معمول دریافت ویزا ندارند و می‌توانند به شرق دور روسیه سفر کنند. جاگاریان تاکید می‌کند: «این مجوز فقط برای سفر به شرق دور روسیه است» و این‌چنین پاسخ عسگراولادی را می‌دهد که در باره جزئیات این خبر پرسیده بود. جاگاریان با خنده به گفته خود ادامه می‌دهد: «آقای عسگراولادی هر وقت سفیر روسیه را ببیند ناخودآگاه به یاد روادید می‌افتد.» او ادامه می‌دهد: سفارت روسیه برای صدور روادید به تجار ایرانی هیچ مشکلی ندارد.

او به سفر حسن روحانی رئیس‌جمهوری ایران که در هفته اول فروردین‌ماه امسال به روسیه انجام شد اشاره کرده و گفت: «در آن سفر قرار شد که روادید برای گردشگران ایرانی که گروهی به روسیه سفر می‌کنند حذف شود. روسیه با این مسئله هیچ مشکلی ندارد و منتظر پاسخ ایران است.» او با اشاره به نقش اتاق بازرگانی ایران و روسیه در تسهیل روابط تجاری بین دو کشور گفت: امیدوارم این دو کشور روابط تجاری خیلی خوبی در آینده داشته باشند.

بعد از سفیر روسیه ابوالفضل رهنما، معاونت امور بین‌الملل دراتاق ایران سخن گفت. رهنما با اشاره به اهمیت روابط تجاری-اقتصادی این دو کشور ابعاد متعددی از روابط اقتصادی ایران-روسیه را برشمرد که بعد از این می‌تواند مورد توجه فعالان اقتصادی قرار بگیرد.

لوگانسکی : باید از فرصت‌های موجود در بازار استفاده شود

آندره لوگانسکی، نماینده تجاری روسیه در ایران بعد از رهنما سخن گفت. او تاکید کرد: مشکلاتی که آقای عسگراولادی به ان اشاره کرد باید حل شود. سپس با اشاره به ماشین‌آلات ایران گفت: حدود 98 درصد از ماشین‌باری ایرانی که در حمل بار به روسیه از آنها استفاده می‌شود بالای 30 سال عمر دارند و اینها زا نظر سوخت محصولات نفتی و گازوئیل با مشکل مواجه هستند. باید این ماشین‌آلات و سیستم حمل و نقل تجهیز شود. البته باید خود ایران رد تولید این محصولات اقدام کنند.

لوگانسکی با اشاره به نقش اتحاد جماهیر شوری در ساخت زیرساخت‌های چین کمونیست که امروز در اقتصاد آنها استفاده می شود، گفت: امروز چین به‌عنوان یکی از اقتصادهای برجسته جهان است، ولی نباید نقش تکنولوژی و زیرساخت‌هایی که روس‌ها برای آنها ساختند را نادیده گرفت. چین باید قدردان روسیه باشد.

 او سپس به مشکلات پولی روسیه اشاره کرده و گفت: روسیه پول نقد برای خرید ندارد اما تجار ایرانی و روسی باید راهی را برای همکاری با همدیگر پیدا کنند و در این راه می‌توانند از امکانات موجود مانند اوراق قرضه و ابزارهای دیگر فاینانس استفاده کنند. او تاکید کرد جمهوری تاتارستان، روسیه و ایران باید از فرصت‌های موجود در بازار استفاده کنند. او گفت: ما برای تأمین منافع خود با یک معامله تجاری درست و پایدار هستیم.

بعدزا آن عسگراولادی تاکید کرد که در دوره لوگانسکی حجم مبادلات تجاری ایران و روسیه خیلی کم شده است.

بعد از لوگانسکی، «تالیا مینیولیا»، سرپرست آزانس سرمایه‌گذاری تاتارستان درباره ابعاد سرمایه‌گذاری و زمینه‌های سرمایه‌گذاری در تاتارستان و ایران سخن گفت و سرگئی ایوانف، رئیس کمیته صنعت توریسم تاتارستان از زمینه‌های گردشگری در جمهوری تاتارستان گفت.

سه شرکت تاتارستانی که در این نشست حضور داشتند عبارت بودند از: «آژانس گسترش سرمایه‌گذاری تاتارستان»، «گروه کاماز»((KAMAZ GROUP و «شرکت تات نفت»(TATNEFT). آژانس گسترش سرمایه‌گذاری تاتارستان یکی از بدنه‌های اجرایی ویژه دولت تاتارستان است که برای گسترش سرمایه‌گذاری و تسهیلات تجاری فعالیت می‌کند. این شرکت مسئول پروژه‌های تجاری و سرمایه‌گذاری و مسئول گزارش مستقیم به رئیس‌جمهوری تاتارستان است. این شرکت‌ها در زمینه‌های ماشین‌سازی، نفت، تحقیقات تولید و خوراک هیدروکربن، کشاورزی و سرمایه‌گذاری به دعوت اتاق مشترک ایران و روسیه به اتاق ایران آمدند.