رئیس اتاق خرم‌آباد حرکت به سمت کشاورزی هوشمند برای افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه تولید برای رسیدن به قیمت‌های رقابتی را پیشنهاد داد. به اعتقاد او باید از روش‌های جدید برای بهبود وضعیت تولید و صادرات انواع محصولات کشاورزی از جمله خرما استفاده کرد.
محمد خاکی، رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خرم‌آباد در حاشیه هفتمین نمایشگاه بین‌المللی خرما و صنایع وابسته و در گفت‌وگو با اتاق ایران آنلاین به چالش‌های مختلف حوزه خرما از زنجیره تولید تا صادرات اشاره کرد و گفت: بسیاری از این مسائل نه فقط در حوزه خرما، بلکه در سایر محصولات هم وجود دارد. ازجمله ناقص بودن زنجیره ارزش و زنجیره تأمین، مشکلات صادراتی، کمبود آب و معضلات زیست‌محیطی که متأسفانه هنوز راهکار اجرایی مؤثری برای آنها اجرایی نشده است.
او تأکید کرد: راهکارها در سطح نظری وجود دارند؛ اما اجرای آنها نیازمند تمرکز و همکاری است؛ در حوزه‌هایی مانند خرما که تمرکز تولید در استان‌های جنوبی است، امکان رسیدن به نتیجه عملیاتی بیشتر است. می‌توان با همکاری فعالان این حوزه زنجیره ارزش را به‌صورت جامع تعریف و سندی استراتژیک برای توسعه و خلق ثروت تدوین کرد.
خاکی ادامه داد: با اینکه ایران سومین تولیدکننده خرما در جهان است، سهم او از بازار تجارت جهانی بسیار پایین است. این نشان می‌دهد که نتوانسته‌ایم ارزش نهایی محصول را به دست آوریم. هدف ما به‌عنوان سیاست‌گذار و فعال اقتصادی باید خلق ارزش افزوده و ثروت باشد، آن هم با بهره‌گیری از تمام ابزارها و فناوری‌های روز دنیا.
این فعال اقتصادی با بیان اینکه در حوزه خرما باید از فناوری‌های نو مانند تکنولوژی‌های بسته‌بندی مدرن، تنوع‌بخشی به محصولات و همچنین آبیاری هوشمند برای کنترل مصرف آب استفاده کنیم، تاکید کرد: اکنون در بسیاری از مزارع دنیا از ابزارهای هوش مصنوعی برای کنترل آفات و افزایش بهره‌وری استفاده می‌شود. این همان چیزی است که ما به‌شدت به آن نیاز داریم. متأسفانه برخی کشاورزان به دلیل عدم آگاهی یا کمبود امکانات دچار آسیب‌هایی شده‌اند که هم درخت و هم میوه را از بین برده است. درحالی‌که با استفاده از فناوری هوش مصنوعی می‌توان آفات را به‌راحتی شناسایی و کنترل کرد.
به گفته او، بهره‌وری بالاتر علاوه بر توسعه تولید، موجب کاهش قیمت تمام‌شده و افزایش قدرت رقابتی در بازارهای جهانی می‌شود.
رئیس اتاق خرم‌آباد در پاسخ به این پرسش که بخش خصوصی تا چه اندازه می‌تواند در بهبود وضعیت صادرات نقش‌آفرین باشد، توضیح داد: بخش خصوصی می‌تواند در تحلیل بازار، شناخت ظرفیت‌ها و استفاده از ابزارهای جدید از جمله هوش مصنوعی گام‌های مؤثری بردارد؛ اما واقعیت این است که برخی از مشکلات، زیرساختی هستند و نیاز به حمایت دولت دارند. یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، نبود ارتباط مؤثر میان تولیدکننده و بازار مصرف‌کننده در کشورهای هدف است.
او ادامه داد: دولت باید در زمینه بازاریابی، شناسایی بازارهای هدف و تسهیل تجارت نقش‌آفرین باشد. در این رابطه رایزنان بازرگانی نقش جدی به عهده دارند. از سویی بستن عوارض صادراتی بر محصول خرما خود یک مانع است و از طرف دیگر، تعهدات ارزی و نبود سرمایه کافی از دیگر چالش‌هاست.
خاکی با اشاره به ساختار مالکیت در بخش کشاورزی گفت: به دلیل خرد بودن اراضی و نبود مزارع بزرگ، امکان تأمین یکپارچه محصول وجود ندارد و همین مسئله باعث افزایش قیمت تمام‌شده خرما می‌شود. این موضوع نه‌تنها مزیت اقتصادی محصول را از بین می‌برد، بلکه مانع از شکل‌گیری زنجیره تأمین منسجم می‌شود.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تأکید کرد: اگر بتوانیم با تجمیع اراضی و اصلاح ساختار مالکیت، تولید را متمرکز کنیم، هم هزینه‌ها کاهش می‌یابد و هم جایگاه خرمای ایران در بازارهای جهانی ارتقا پیدا می‌کند.