اولین نشست از سلسله نشستهای گفتگو و توسعه تحت عنوان «چالشها و موانع توسعه حکمرانی خوب در ایران» با حضور محمود سریعالقلم نایب رییس مرکز پژوهشهای علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه و حسین سلاحورزی نایب رییس اتاق ایران، بعد از ظهر امروز در اتاق ایران برگزار شد.
این نشست که به میزبانی شورای گفتوگوی دولت و بخشخصوصی برگزار شد، پذیرای حدود 50 نفر از علاقهمندان به مسایل سیاسی و اقتصادی کشور بود و حسین سلاح ورزی نایب رییس اتاق ایران ضمن خوشآمدگویی به حاضران، هدف از تشکیل این شورا را تقویت گفتوگو و افزایش درک متقابل میان دولت و بخش خصوصی اعلام کرد.
در ادامه، محمود سریعالقم پژوهشگر و استاد تمام گروه سیاسی دانشگاه شهید بهشتی به بیان مهمترین چالشهای توسعه حکمرانی خوب در کشور پرداخت.
به اعتقاد این استاد دانشگاه، توسعه امری جهانی است و نمیتوان در چارچوبهای داخلی، به آن رسید. بر همین اساس ضروری است تا به شناخت دقیقی از جایگاه خود در جهان برسیم و بر اساس وضعیتی که در آن قرار داریم، تصمیمگیری کنیم.
برای ایجاد توسعه سیستمسازی کنیم
سریعالقلم در ادامه توضیحات خود با تاکید بر مفهوم «سیستمسازی» بیان کرد: توسعه تصمیم مهمی است و زمانی میتوانیم به آن دست یابیم که مسئولیت تولید و مدیریت را به بخش خصوصی واگذار کنیم.
به گفته او، با شکلگیری بنگاههای خصوصی در اروپا و آمریکای شمالی، شاهدیم این بنگاهها، تصمیمسازی بر اساس سود و زیان در حوزه اقتصادی، کیفیت و کنترل تولید، کارآمدی نیروی کار، سیستم کارخانه و نظم اداری و تفکیک مالکیت از مدیریت را در حوزههای اجتماعی و اقتصادی به کار بردند.
عضو هیئت علمی و استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی تاکید کرد: متاسفانه یکی از مهمترین موانع توسعه در کشور، ضعف در ارایه دادهها یا فکتهاست که باعث شده به جای آنها، با تخیل عمل کنیم. مصداق بارز این مورد هم وجود این تخیل چند ساله در ساختار وزارت امور خارجه است که بدون هیچ دادهای، میخواهد اروپا را از آمریکا جدا کند. فارغ از اینکه حجم تبادلات اتحادیه اروپا با آمریکا 686 میلیارد دلار است.
تصمیمسازی گروهی که مبنای آن جریان آزاد اطلاعات است و خروجی عقلانیتری به همراه خواهد داشت، از دیگر مولفههای سیستمسازی در توسعه حکمرانی است که در ارایه محمود سریعالقم بر آن تاکید شد.
آیندهنگر باشیم
به عقیده سریعالقلم، حکمرانی خوب در گرو آیندهنگری و توجه به همه متغیرهایی است که ممکن است در آینده به وجود آید، اما در حال حاضر به آن توجه نمیشود. او همچنین تاکید کرد که رشد در گرو تجربیات بشری است.
اولویتها را مشخص کنیم
سریعالقلم در تشریح 5 مورد از تجریههای ناموفق در کشور به سرمایهداری ناقص، صنعتی شدن ناقص، اولویت امنیت بر اقتصاد، اولویت سیاست بر اقتصاد و اولویت هویت بر اقتصاد اشاره و خاطر نشان کرد: در هیچ دورهای مشخص نشده است که اولویت ما کدام است؛ در حالیکه اساس حکمرانی، هویت مشخص و فائق آمدن بر تجربیات منفی در طول تاریخ است.
این پژوهشگر و استاد تمام گروه سیاسی دانشگاه شهید بهشتی در بخشی از سخنرانی خود با ذکر مثالی از فعالیت شرکت تویوتا و صرف هزینه هنگفت در زمینه تحقیق و توسعه R&D، این سوال را مطرح کرد: تا به حال فکر کردهایم که مزیت اقتصادی ما به غیر از نفت و گاز چیست؟
سریعالقلم تصریح کرد: حکومت توسعهگرا، حکومتی است که دنیا را قبول دارد و در مدارهای جهانی حرکت میکند. این حکومت را نمیتوان فقط در ذهن پروراند؛ بلکه باید مدیریت کرد. اما متاسفانه شاهدیم که انتقال از یک دولت به دولت دیگر به جای اینکه برای مدیریت باشد، به ایجاد بحثها و مسایل جدید منجر میشود.
تمایل به سیاستهای توزیعی، همکاری با نظام بینالملل و تسهیل سرمایهگذاری خارجی، بروز رفتار معقول که با عضویت در سازمانهای منطقهای ایجاد میشود، بوروکراسی شفاف، آنلاین و کارآمد، از دیگر مهمترین موضوعاتی بود که سریعالقلم آنها را جزو مهمترین مولفههای حکمرانی خوب قلمداد کرد.
او همچنین در پایان تاکید کرد: توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی همزمان با هم اتفاق میافتد، اما اولویت هر کشوری توسعه اقتصادی است و این توسعه با فعالیت گسترده بخشخصوصی میسر میشود.
سرفصل سخنرانی دکتر سریع القلم که در قالب پاورپوینت به حاضران در نشست گفت و گو و توسعه ارایه گردید در این لینک قابل مشاهده است.