کمیسیون بازار پول و سرمایه و مرکز پژوهش‌های اتاق ایران با تاکید بر اینکه ﺭﻭﻧﺪ ﭼﻨﺪﻣﺎﻫﻪ ﺍﺧﯿﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﻮﺟﯽ ﺍﺯ ﺑﯽﺍﻋﺘﻤﺎﺩﯼ ﻭ ﻧﺎﺍﻣﯿﺪﯼ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬﺍﺭﯼﻫﺎﯼ ﺧﺮﺩ ﻭﮐﻼﻥ ﺭﻗﻢ ﺯﺩه است، با انتشار بیانیه‌ای خطاب به ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺭﺱ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺩﯾﺪﮔﺎه‌ها و توصیه‌های خود را برای بهبود این بازار تشریح کردند.
متن کامل این بیانیه به شرح زیر است:
ﺍﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻭ ﺑﻮﺭﺱ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﯿﭽﮑﺲ ﭘﻮﺷﯿﺪﻩ ﻧﯿﺴﺖ. ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻭ ﻣﺘﺮﻗﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺷﻔﺎﻑ ، ﺳﺎﻟﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺛﺒﺎﺕ ﮐﻪ ﺁﺣﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺗﮑﺎ کنند. ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﭼﻨﺪﻣﺎﻫﻪ ﺍﺧﯿﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻭ ﺑﻮﺭﺱ ﮐﺸﻮﺭ ﮐﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﺍﺳﺖ، ﻣﻮﺟﯽ ﺍﺯ ﺑﯽ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﯼ ﻭ ﻧﺎﺍﻣﯿﺪﯼ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬﺍﺭﯼﻫﺎﯼ ﺧﺮﺩ ﻭﮐﻼﻥ ﺭﻗﻢ ﺯﺩ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺷﺎﻫﺪ ﻓﺮﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﻫﺴﺘﯿﻢ. ﮐﻤﯿﺴﯿﻮﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻭ ﻣﺮﮐﺰ ﭘﮋﻭﻫش‌های ﺍﺗﺎﻕ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﯿﺎﻧﯿﻪ ﻣﺸﺘﺮﮐﯽ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺭﺱ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ دیدگاه‌ها و توصیه‌های خود را به شرح زیر اعلام می‌کنند:
ﺍﻟﻒ- ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺭﺱ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒ
1. ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺻﮑﻮﮎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻠﺪﯾﻨﮓﻫﺎﯼ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬﺍﺭﯼ
2. تسویه ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺎﻧﮑﯽ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﻋﺮﺿﻪ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ
3. ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺳﻬﺎﻡ ﻋﺎﺩﯼ ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺘﺮﻝ ﺷﺮﮐﺖ
4. ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﯼ ﺳﻬﺎﻡ ﺷﺮﮐﺖ ﺍﺻﻠﯽ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎﯼ ﻓﺮﻋﯽ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﯼ ﻣﺎﺩﻩ ۸۲ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﺣﺎﮐﻤﯿﺖﺷﺮﮐﺘﯽ
5. ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﺳﻬﺎﻡ ﻋﺎﺩﯼ ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺧﺰﺍﻧﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﮔﺮﺩﺍﻧﯽ ﺳﻬﺎﻡ ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺷﺮﮐﺘﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﻏﯿﺮﻣﻨﻄﻘﯽ ﻧﺮﺥ ﺳﻬﺎﻡ
6. ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﺪﻫﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﺳﻬﺎﻡ ﺑﺎ ﻧﺮﺥ ﻫﺎﯼ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯼ ﻣﺎﻟﯽ
7. ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭﺳﺎﺯﯼ ﺣﻮﺍﻟﻪ ﻫﺎﯼ ﺍﺭﺯﯼ ﺻﺎﺩﺭﺍﺗﯽ
8. ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﺵ ﺻﺮﻑ ﺳﻬﺎﻡ ﻭ ﺑﺎ ﺳﻠﺐ ﺣﻖ ﺗﻘﺪﻡ
ﺏ- ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺭﺱ ﻭ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺑﺮﺍﯼ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯼ ﻣﺘﻮﺳﻂ
1. تسریع در عرضه اولیه سهام شرکت ها در بورس ها
2. استفاده از مزیت های سهام ممتاز جهت کنترل مالکیت شرکت ها در بورس
3. تجدید ارزیابی دارایی ها و افزایش سرمایه شرکت ها از این محل بدون پرداخت مالیات
4. تجمیع شرکت ها و ایجاد هلدینگ های تخصصی در رشته های مختلف و پذیرش سهام این شرکت ها در بازار سرمایه
5. اخذ تسهیلات با نرخ های پایین از نظام بانکی با توجه به تسویه مطالبات بانکی شرکت های بزرگ
6. انتشار اوراق بدهی قابل تبدیل به سهام با نرخ های پایین و پذیرش این اوراق در فرابورس
7. ایجاد صندوق های سرمایه گذاری خصوصی با هدف تامین مالی پروژه ها و عرضه آتی سهام آنها در بورس
ج- اقدامات دولت و سازمان بورس
１. تسهیل تامین مالی بخش خصوصی از بازار سرمایه از طریق تسهیل فرآیند ورود شرکت ها به بورس و افزایش سرمایه آنها و نیز فرآیند انتشار اوراق بدهی
２. ایجاد شفافیت حداکثری در بورس در تمام زمینه ها
３. هیچ نوع تزریق منابع مالی از هیچ منبعی در بورس برای حفظ شاخص ها انجام نشود بلکه شاخص باید تعادل منطقی و آرام باشد.
４. مبنای تعیین نرخ سرمایه و ارزش گذاری واقعی سهام شرکت ها سودآوری و PE شرکت ها است نه ارزش جایگزینی شرکت های تولیدی
５. برای ورود به بورس باید نگاه بلند مدت حداقل به مدت دو سال تعیین کرد.
６. هیچ گونه خرید و فروش هیجانی در بورس صورت نگیرد.
７. بورس در مقابل قیمت گذاری های دستوری موضع گیری کند. بورس در مقابل تصمیمات نادرست سایر سازمان ها عکس العمل نشان دهد. کمیسیون با هرگونه قیمت گذاری کلیه محصولات شرکت های عضو بورس مخالف است و این تناقض با قانون بورس دارد.
８. بورس تلاش کند از نظر قانونی سودهای تقسیم نشده از مالیات معاف و به سود انباشته منتقل شوند. هر زمان تقسیم شد مالیات آن پرداخت شود تا از این طریق بنیه مالی شرکت ها افزایش یافته ، فشار بر روی شبکه بانکی برای تخصیص تسهیلات کاهش و سود انباشته موجب بالا رفتن ارزش سهام شرکت ها شده و سهامدار از طریق افزایش نرخ سهام می تواند سود را دریافت کند.
９. بورس باید در مقابل تزریق نقدینگی موضع گیری کند. برای تعدیل نرخ بازدهی با نرخ سهام فقط عمق دادن به بازار سرمایه در دستور کار بورس قرار گیرد.
10. الزام و اجبار شرکت ها به بازارگردانی شبیه نرخ گذاری دستوری است و تشویقی برای بورس نیست و این ناقض اصل مالکیت بر طبق قانون اساسی است.
11. بورس رویکرد تلفیق تجربه و علم را جایگزین تئوری های صرف تحلیلی و پیش بینی های خود کند.
12. آموزش سریع و فوری از طریق رسانه ملی و اجتماعی
13. آموزش همگانی از طریق صدا و تصویر بصورت هفتگی و مداوم توسط بخش آموزش بورس انجام شود تا کل جامعه و سهامداران حقوقی و حقیقی اطلاعات لازم در مورد کارکرد بورس را بدست آورند.
14. افزایش شرکت های کارگزاری در تهران و مراکز استان ها
15. واگذاری مدیریت شرکت های دولتی همزمان با واگذاری مالکیت آنها از طریق بازار سرمایه
16.ممانعت از مداخلات دولت در قیمت گذاری های دستوری در بازارهایی که شرکت های بورسی در آن فعال هستند و می تواند به اعتماد سرمایه گذاران لطمه وارد کند.
17.تمرکز نهاد ناظر بازار (سازمان بورس) بر افزایش شفافیت و مبارزه با دستکاری قیمتی و اجتناب از اعمال محدودیت های غیرکارشناسی به منظور مهندسی بازار و معرفی شرکت ها و افراد متخلف
18. استفاده از بورس برای اصلاح نظام بنگاهداری از طریق اعمال اصول حکمرانی شرکتی و اصلاح ساختار مالکیت درمجموعه های بزرگ دولتی، شبه دولتی و حاکمیتی
19. تسهیل روند صدور مجوز و گسترش نهادهای مالی نظیر سبدگردانی ها و شرکت های مشاور سرمایه گذاری با کاهش محدودیت هایی نظیر الزامات حداقل سرمایه نهادهای مالی
20.تحکیم بنیاد سهام بورسی از طریق اعطای معافیت شرکت های بورسی از شمول قیمت گذاری
21. افزایش عمق بازار از طریق افزایش عرضه اولیه سهام ناشی ازورود شرکت های جدید دولتی و خصوصی به بازار با تسهیل شرایط پذیرش شرکت ها در بازار سهام توسط سازمان بورس، افزایش سهام شناور شرکت ها که می تواند از طریق افزایش سرمایه با سلب حق تقدم سهام صورت گیرد و تسهیل شرایط انتشارا اوراق بدهی شرکتی ( حذف شرط ضمانت و وثیقه و جایگزینی آن با رتبه سنجی)
22. حذف لزوم اخذ مجوز از سازمان بورس برای افزایش سرمایه
23. انتشار سهام شرکت های دولت ( به تدریج) همراه با کاهش تصدی گری و قیمت گذاری دولت در حوزه فعالیت های شرکت های خصوصی شده در جهت بهبود محیط کسب وکار و فعالیت بخش خصوصی
24.عدم حمایت سیاست گذار از سفته بازی در یک بازار ( هر چند که بازار سرمایه باشد) و ایجاد محدودیت برای شروع سفته بازی در بازارهای دارایی و کاهش نوسان در آن ها از طریق وضع مالیات
25. عدم حمایت صریح دولت از افزایش شاخص سهام ، اطلاع رسانی در خصوص طبیعت این بازار مبنی بر وجود روندهای اصلاحی و تبیین راهبرد و الگوی ملی ارتقای سطح سواد مالی افراد و عموم مردم
د- انتشار اوراق بدهی دولتی
1. ایجاد حساب سپرده بازار پول و الزام صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت به تخصیص بخش عمده ای از پرتفوی صندوق به خرید اوراق بدهی
2. کاهش نرخ کارمزد معاملات در بازار سرمایه
3. تنوع بخشی به ابزارهای تامین مالی و ابزارهای پوشش ریسک سرمایه گذاری توسط سازمان بورس و اوراق بهادار
4. تقویت نهادهای مرتبط با تامین مالی جهت راهنمایی بنگاه ها درعرصه تامین مالی ، مدیریت ریسک ، مشاوره عرضه و...
5. رفع موانع ورود انواع کالاها به بورس کالا جهت نقش آفرینی هر چه بیشتر آن در کمک به بنگاه های تولیدی
6. شفافیت و جلوگیری از رانت اطلاعاتی برمبنای معاملات صندوق تثبیت بازار سرمایه از طریق اعلام برنامه عملیاتی و سهام های خریداری شده توسط صندوق