بیشتر از دو میلیون زائر برای زیارت منطقه مقدس مکه، به عربستان سفر کرده‌اند.این تعداد زائر، برای اقتصاد عربستان یک فرصت طلایی به حساب می‌آید. عربستان سعودی به شدت نیاز دارد منبع درآمدی دیگری به جای نفت پیدا کند. به همین دلیل تقویت گردشگری در دستور کار دولت قرار گرفته است.
سقوط قیمت نفت از سال 2014، امور مالی عربستان را با ضربه سختی مواجه کرده است. این کشور بیش از هرچیز به نفت تکیه دارد، سال گذشته بودجه آن با 100 میلیارد دلار کسری مواجه بود و درآمد آن 23 درصد کاهش یافت.
توریسم در سال 2015، برای عربستان سعودی 22 میلیارد دلار ارزش مالی داشت. اما این مقدار هنوز کم است و به اندازه 3.5 درصد از کل GDP عربستان می‌شود. این در حالی است که نفت، 40 درصد از کل تولید ناخالص داخلی عربستان را تشکیل می‌دهد.
با این حال، دولت طرح‌های بلندپروازانه‌ای برای کمک به آماده‌سازی این کشور برای زندگی پس از نفت دارد. عربستان می‌خواهد تا سال 2030، 30 میلیون نفر زائر جذب کند، تعداد آن‌ها در سال 2015، 8 میلیون نفر بوده است.
حدود 883 هزار نفر از مردم عربستان در بخش گردشگری این کشور کار می‌کنند. این میزان، حدود 8 درصد از کل شغل‌های این کشور است. بر اساس گزارش موسسه جهانی مکینزی، اگر اهداف دولت تحقق یابد، میزان شاغلان بخش توریسم می‌تواند تا سال 2030، به 1.3 میلیون نفر برسد.
عربستان سعودی برنامه دارد تا بعضی از محدودیت‌های ویزای این کشور را در جهت افزایش گردشگران، حذف کند. برای مثال، به زائران اجازه دهند حتی بعد از اتمام حج در عربستان بمانند و به دیگر شهرهای این کشور سفر کنند. این نیاز به سرمایه‌گذاری بالایی در بخش هتل‌ها و 13 میلیون دلار سرمایه‌گذاری برای بازسازی مکان‌های تاریخی در سال دارد.
به جز مکان‌های مذهبی، عربستان سعودی آثار باستانی زیاد، صحرای عربی و هم‌‌چنین امکانات غواصی در دریای سرخ دارد. به هر حال جذب گردشگران سکولار، به نقشه‌های بیشتری نیاز دارد. جیسون توی، اقتصاددان شرق میانه در حوزه اقتصاد سرمایه‌داری می‌گوید:«فضای اجتماعی این پادشاهی برای بازار انبوه توریسم مساعد نیست. اما برای اینکه مقصد عربستان را برای توریست‌های مذهبی و زائران مساعدتر کند تا آن‌ها بخواهند از مناظر طبیعی و سازه‌های باستانی این کشور دیدن کنند.»
البته حج امسال نسبت به سال‌های پیش با یک چالش بزرگ مواجه است. عربستان و ایران نتوانستند به توافقی برای اعزام زائران ایرانی به این کشور برسند. ایران در ماه می اعلام کرد که به خاطر تنش‌های سیاسی با عربستان، زائرانش را از حج امسال منع خواهد کرد. ایرانی‌ها یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های بازدیدکننده از عربستان هستند، در طول سال پیش حدود 600 هزار نفر ایرانی به این کشور سفر کرده بودند.
منبع: سی‌ان‌ان مانی