در پنجاه و هشتمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی»، گلچینی از تحولات اخیر در دو لایه جهانی و منطقهای محیط ژئواکونومیک ایران ارائهشده و آخرین روندها و پیشبینیهای اقتصادی تهیهشده توسط بزرگترین نهادهای اقتصادی بینالمللی، در قالب دادههای تازه مورد واکاوی قرارگرفتهاند.
در بخش تحولات جهانی، دهمین بسته تحریمی اروپا علیه روسیه شامل اعمال محدودیتها و ممنوعیت صادرات اتحادیه اروپا به روسیه به ارزش 11 میلیارد یورو مورد بررسی قرار گرفته که صادرات کالاهای با کاربرد دوگانه و فناوریهای پیشرفته را در بر میگیرد. این تحریمها اقدامات جدیدی را برای جلوگیری از دور زدن تحریمهای پیشین ارائه میدهد، از جمله ردیابی الیگارشی روس که سعی میکنند برای فرار از تحریمها داراییهای خود را پنهان کنند یا به فروش برسانند.
در خبری دیگر، رئیس آژانس بینالمللی انرژی هشدار داده است که اروپا باوجود افت زیاد قیمت برخی حاملهای انرژی، هنوز در جنگ انرژی خود با روسیه پیروز نشده است. او از دولتهای اروپایی خواسته است که بر حفظ و تقویت منابع متمرکز شوند. ازنظر رئیس آژانس بینالمللی انرژی، درحالیکه اتحادیه اروپا از تهدیدات انرژی روسیه و استفاده این کشور از انرژی بهعنوان اهرم فشار جان سالم به در برده است؛ اما تضمینی وجود ندارد که بحران انرژی اروپا را پایان یافته تلقی کنیم بلکه زمستان آینده میتواند چالش بیشتری را برای اروپا ایجاد کند.
از سوی دیگر دادههای جدید بلومبرگ نشان میدهد دولت آلمان باید تا سال 2030 بیش از 1 تریلیون دلار برای مقابله با خطرات و چالشهای ناشی از بحران انرژی اختصاص دهد. انتظار میرود این هزینههای هنگفت شامل سرمایهگذاری در نوسازی شبکههای برق کشور و حذف برنامهریزی شده نیروگاههای هستهای و زغالسنگ آن باشد.
آغاز به کار دومین کلانپروژه هیدروژن سبز چین، صادرات نفت قزاقستان به اروپا از مسیر روسیه و گامهای مهم در جهت ارتقای روابط روسیه و هند از دیگر اخبار مهم در سطح بینالمللی است.
در سطح منطقه نیز تحرکات کشور امارات قابلتوجه است. سازمان سرمایهگذاری امارات در حال بررسی پیشنهاد خرید 34 درصد از سهام بزرگترین اپراتور بنادر بریتانیا، شرکت «آسوشیتد بریتیش پورتز»، است. این کشور همچنین بهطور رسمی شبکه قطارهای باری خود را راهاندازی کرد، پروژهای که انتظار میرود در 50 سال آینده 54.46 میلیارد دلار به اقتصاد این کشور کمک کند. این شبکه، چهار بندر اصلی امارات را از طریق یک راهآهن اصلی به طول 900 کیلومتر به هم متصل میکند تا حملونقل بهتر کالا را در سراسر کشور تسهیل کند.
چهار کشور مصر، اردن، امارات و بحرین سال گذشته توافقنامههایی برای پیشبرد مشترک سیاستهای توسعه صنعتی امضا کردند. اخیراً سومین نشست کمیته عالی مشارکت صنعتی با حضور وزرای صنعت چهار کشور برگزار شد و قراردادهایی در همین زمینه به امضای آنها رسید. این توافقنامهها به افزایش بیش از 1.6 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی (GDP) چهار کشور کمک میکند و حدود 13000 فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم ایجاد خواهد کرد.
مقامات ارشد ایالاتمتحده، هند، رژیم صهیونیستی و امارات متحده عربی اخیراً نخستین گردهمایی گروه موسوم به I2U2 را با تمرکز بر توسعه اقتصادی و امنیت غذایی در میانه تغییرات آب و هوایی برگزار کردند. گروه I2U2 به ابتکار آمریکا و در چارچوب کوششهای ایالاتمتحده برای مقابله با چین از طریق ایجاد بلوکهای استراتژیک همکاری اقتصادی و امنیتی در سراسر قارهها، ایجاد شده است.
یک موضوع قابلتأمل دیگر در اخبار منطقه، تمایل روزافزون کشورهای جهان به استفاده از ارزهای محلی در مبادلات دوجانبه است. به نظر میرسد استفاده فزاینده غرب از نظام مالی بهعنوان اهرم فشار بر کشورها، حتی متحدان این کشورها را نیز تا حدودی نگران کرده است. از جمله این موارد میتوان به مذاکرات امارات و هند برای مبادله با ارزهای محلی و مبادلات تجاری میان عراق و چین با یوان اشاره کرد.
به گزارش اتاق ایران آنلاین، مرکز پژوهشهای اتاق ایران در حرکتی منسجم و کارشناسی، تهیه و انتشار سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را باهدف بررسی رویدادهای کلیدی در محیط ژئواکونومیک ایران، در دستور کار قرار داده است و در این گزارشها مسائل مهم روز از منظر تأثیرگذاری بر دیپلماسی اقتصادی و موقعیت ژئواکونومیک ایران مورد بحث و بررسی قرار میگیرند.
متن کامل پنجاه و هشتمین گزارش از سلسله گزارشهای «پایش تحولات تجارت جهانی» را اینجا بخوانید.