وزیر صنعت، معدن و تجارت، شاهبیت توسعه صنعتی کشور را صادرات برشمرده و از برنامهریزی برای افزایش 25درصدی صادرات غیرنفتی تا پایان سال خبر داده است اما برای افزایش صادرات باید چند نکته را در نظر گرفت؛ اول اینکه قیمت تمامشده کالای داخلی باید کاهش پیدا کند. برای کاهش قیمت کالای صنعتی، سود بانکی باید کاهش یابد تا قیمت کالا برای ورود به بازارهای بینالمللی مناسب باشد. اکنون سود 18 تا 20درصد بانکی، کالاهای ما را در عرصه جهانی غیررقابتی کرده است، چراکه با قیمتهای پایینتری، کالاهای مشابه خارجی در بازار جهانی موجود است.
دوم اینکه ارز باید تکنرخی شود. با واقعی کردن نرخ ارز و همچنین تعیین شدن نرخ ارز از طرف بازار، هم واردات کشور کمتر خواهد شد و هم صادرات افزایش پیدا خواهد کرد که به نفع اقتصاد است. قدم سوم این است که موانع تولید و اشتغال کم شود. نهتنها موانع باید برداشته شوند، بلکه باید مشوقهایی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان وجود داشته باشد. بیشترین درصد موانع ما برای افزایش صادرات مربوط به سود بانکی و هزینه تأمین اجتماعی است. پسازآن مالیات بر ارزشافزوده است که باید از دوش صادرکنندگان برداشته شود.
نحوه اخذ مالیات بر ارزشافزوده باید به صورتی باشد که از مصرفکننده دریافت شود، نه تولیدکننده. همچنین برای اخذ مالیات باید تعیین دارایی و درآمدی که در گذشته بر روی واحدهای صادرکننده انجام شده، کنار رود و ملاک برای اخذ مالیات آن چیزی باشد که خود فعالان اقتصادی اعلام کردهاند. اینها باعث میشود موانع از سر راه صادرات برداشته شود. درعینحال مشوقهایی هم باید در نظر گرفته شود. وامهای کمبهره و کاهش هزینههای تأمین اجتماعی از طریق کمکهای دولتی میتواند بهعنوان مشوق تأثیرگذار باشد. درنهایت برقراری ارتباط مناسب و مطلوب با کشورهای هدف برای صادرات، میتواند بازار و بستر مناسبی برای صادرات به وجود بیاورد. همانطور که دولت یازدهم توانست به توافق برجام دست پیدا کند و تحریمها را خنثی سازد، اکنون در این زمینه نیز وزارت امور خارجه میتواند با مذاکرات، روابط بهتری با کشورهای مقصد صادرات ایجاد کند و همچنین موانعی را که همیشه از طرف آمریکا سر راه تجارت ایران قرار دارد با تدبیر خود حلوفصل کند.
با این تدبیر، علاوه بر اینکه میتوانیم با تمام نقاط جهان تجارتی پرسود داشته باشیم و کشورهای دیگر از کار با ما واهمهای نداشته باشند، میتوانیم سرمایهگذاری خارجی بیشتری جذب کنیم و کارهای مشترک تولید شده در ایران وارد بازارهای جهانی شود. در تعیین کشورهای مقصد صادرات، اولازهمه کشورهای همسایه وجود دارند که میتوانند بازار مناسبی برای صادرات ما باشند. بعد از اینها کشورهای منطقه و کشورهای آفریقایی و همچنین کشورهایی که روابط تجاری متقابلی با کشور ما دارند، بسترهای مناسبی برای صادرات هستند. مثلاً کشور چین بازار مناسبی برای ماست. شرکت در نمایشگاههای بینالمللی برای معرفی و بازاریابی کالاها و تسهیل دریافت ویزای ورودی برای صادرکنندگان نیز میتواند اثرگذار باشد.