رادیو مجازی اتاق ایران:7 اردیبهشت 1404
روزنامه دنیای اقتصاد

تله ترامپ

ترامپ و رابطه با او حرکت روی خط باریکی است که هر دم ممکن است از یک طرف خسارت بگیرد؛ ولی حداقل اگر گزاره اجماع علیه ترامپ در سراسر جهان در نظر گرفته شود، می‌‌‌‌‌‌توان امیدوار بود که ثمرات برجام به کمک اقتصاد ایران بیاید. اما حداقل اقداماتی که ایران باید انجام دهد این است که بسترهای داخلی برای کار بیشتر بخش خصوصی و جلب سرمایه‌گذاران خارجی و به‌خصوص سرمایه‌های ایرانیان مقیم خارج از کشور را مهیا سازد، موانع ساختاری را برطرف کند و فضایی رقم بزند تا توجه همه تاثیرگذاران جامعه و اقتصاد ایران متوجه داخل باشد.

اقتصاد کلان

زخم های صنعت فولاد

کمتر صنعتی در ایران به اندازه صنعت فولاد از سیاست‌گذاری و سوءمدیریت زخم خورده است. کدام صنعت را می‌توان مثال زد که در سال‌های گذشته به اندازه این صنعت از سیاست‌گذاری‌های اشتباه و برنامه‌ریزی‌های نادرست لطمه دیده باشد؟ اگر مشکلات صنعت فولاد را یکی‌یکی فهرست کنیم، در نهایت به این نتیجه می‌رسیم که بسیاری از چالش‌هایی که امروز مانع تحول در این صنعت شده و می‌شود، ناشی از خطاهای سیاست‌گذاری و سوءمدیریت و برنامه‌ریزی در این صنعت بوده است.

صنعت و معدن

ضعف ساختاری برنامه‌های توسعه

دولت باید در برنامه پنج ساله و قانون بودجه به درآمدهای خود بسنده کرده و خدمات خود را اولویت‌بندی کند که با درآمدهای موجود چه خدماتی را می‌تواند ارائه کند. مهم‌ترین پارامتری که می‌تواند سبب موفقیت برنامه شود این است که دولت این توان را داشته باشد که منابع درآمدی خود را احصا کرده و در مقابل، هزینه‌ها و کسری بودجه را نیز قید کرده و درآمد‌های خود را نیز از محل انفال و منابع بین نسلی نیز شفاف و دقیق مشخص کند.

اقتصاد کلان

برنامه ششم توسعه و راه پیش‌رو

نظام برنامه‌ریزی در ایران نه برنامه‌ریزی متمرکز از نوع برنامه‌های متمرکز شوروی و نه از نوع برنامه‌ریزی کره جنوبی برای آماده‌سازی زیرساخت‌ها جهت پیاده‌سازی مکانیزم عرضه و تقاضا بود. برنامه‌ریزی در ایران برای تجهیز منابع حاصل از فروش نفت جهت سازماندهی پروژه‌های عمرانی به‌وجود آمد و به همین دلیل اولین اقدام به‌وجود آوردن سازمان برنامه بود که در 1328 تاسیس شد.

اقتصاد کلان

«پدیده ترامپ» و معجون آن

آنچه در آمریکا رخ داده به اقتضای «پدیده» بودنش، موقتی و نوعی بحران انطباق است که جهان از آن عبور خواهد کرد. عبور از این دوران انطباق، برای بسیاری از کشورها از جمله ایران، مخاطراتی دارد اما ترامپ و تیم او نخواهند توانست قدرتمندترین کشور جهان را که تار و پود قدرتش با همه اجزای جهان در هم تنیده است، چهار سال یا احیانا هشت سال به شیوه دو هفته گذشته اداره کنند.

اقتصاد کلان

یک پیشنهاد به دولت برای تنظیم بازار

امروز در نگرش کلان به بحث‌های توسعه‌ای، صاحب‌نظران به این اعتقاد جمعی دست پیدا کرده‌اند که انسان سالم، محور توسعه است و بر این اساس، برنامه‌ریزی‌ها در حوزه‌های مختلف اقتصادی، با این پیش فرض مورد توجه قرار گرفته که بتواند علاوه بر ایجاد ارزش افزوده، ارتقای سلامت افراد جامعه را نیز رقم بزند.

صنایع غذایی

فقدان بودجه‌ریزی عملیاتی

اگر کشور با بودجه‌ای در حد 110هزارمیلیاردتومان قابل اداره است،بدون تردید بودجه 320 هزارمیلیارد تومانی قابل بررسی نیست و باید به دولت عودت شود. همیشه بودجه پیشنهادی با آنچه مصوب می‌شود متفاوت است و به‌طور متعارف در مرحله تصویب، ارقام بودجه تغییر می‌کند و همواره بسیاری از ارقام مصوب قانون با ارقام لایحه متفاوت است و این طبیعت تاثیر گروه‌های ذی‌نفوذ و ذی‌نفع در فرآیند برنامه‌ریزی است، ولی این تغییرات، ساختار بودجه را دگرگون نمی‌کند.

اقتصاد کلان

حل معضل ساختار سود بانکی

در هفته‌های اخیر سود بانکی و صورت‌های مالی بانک‌ها موضوع روز بحث‌های اقتصادی بود. بانک مرکزی روی سلامت صورت‌های مالی بانک‌ها کمی سختگیری کرد. در نتیجه تصویر واقعی‌تری از وضعیت مالی برخی بانک‌ها ارائه شد که البته خوشایند سهامداران نبود. رعایت استاندارد گزارش‌دهی مالی یک ضرورت است که مطرح شده و راه خود را باز خواهد کرد و مستقر خواهد شد؛ اما نظام بانکی به آفات دیگری نیز مبتلاست.

اقتصاد کلان

تحریمی برای مصرف داخلی

به‌نظر می‌رسد دولت فعلی ایالات‌متحده بر‌اساس تصویر ذهنی دهه گذشته ایالات‌متحده از ایران عمل می‌کند،‌ این نکته را نمی‌توان از نظر دور کرد که این تحریم‌ها گویی بیشتر مصرف داخلی دارند.

اقتصاد کلان

قدرت محدود ترامپ

کشورهای توسعه‌یافته، دارای دو ویژگی بارز هستند که باعث می‌شود رشد در این اقتصادها محدود نبوده و رفاه شهروندان در گذر زمان افزایش یابد. در این کشورها، دولت دارای ظرفیت و توانایی است و به‌طور همزمان قدرت سیاسی توزیع شده و غیرمتمرکز است. اگر هر کدام از این دو ویژگی نقصان داشته باشد، می‌توان انتظار داشت که رشد اقتصادی، در بلندمدت محدود و فرآیند توسعه متوقف می‌شود.

اقتصاد کلان