دهه 90، دههای سخت، پرتحریم و پرچالش برای اقتصاد ایران بود و اینک با توجه به پیگیری مذاکرات احیای برجام، تحلیلها و برآوردهای متفاوتی از سرنوشت اقتصاد و جامعه ایرانی در سال 1401 ارائه میشود. ویژهنامه بهار 1400 اتاق ایران آنلاین، ضمن بررسی وضعیت شاخصها، بازارها، حوزهها و چالشهای مختلف اقتصاد ایران تلاش میکند به این پرسش پاسخ دهد که اقتصاد ایران در نخستین سال از قرن 15 هجری شمسی، به چه سمت و سویی میرود؟
دهه ۱۳۹۰ شمسی با تحریمهای بزرگ نفتی و مالی آغاز شد و اقتصاد ایران را وارد دوره سخت رکود تورمی کرد، بهطوریکه پایینترین نرخ رشد اقتصادی پس از جنگ در سال ۱۳۹۱ (بدون نفت منفی 3.1 درصد) رقم خورد و بالاترین نرخهای تورم پس از سال ۱۳۷۴ نیز در سال جاری (43 درصد در یک سال منتهی به خرداد 1400) حادث شد. هرچند از سال ۱۳۹۲ با تغییر فضای سیاسی و پیگیری مذاکرات هستهای، امید به جامعه لبخند زد و در سال ۱۳۹۴ با امضای برجام، آمارها نیز از بهبود اوضاع اقتصادی و اجتماعی خبر میداد؛ اما از سال 1397 و با شیطنت ترامپ که خروج یکجانبه آمریکا از معاهده برجام منجر شد، بار دیگر فضای اقتصاد سیاسی ایران با التهاب مواجه شده و با برگشت تحریمها، عملاً دوره جدیدی از شوکهای قیمتی بر پیکر اقتصاد ایران وارد آمد. دران شرایط، اقتصاد ایران که نرخ رشد ۱۲, ۵ درصدی و نرخ تورم تکرقمی را در سال ۱۳۹۵ تجربه کرده بود، دوباره از سال ۱۳۹۷ با تنش بزرگ مواجه شد. خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران وضعیت را بهگونهای تغییر داد که آرامش بازارهای جای خود را به آشفتگی داد و با افزایش چندین برابری قیمت ارز، طلا، مسکن، خودرو و کالاهای اساسی، امیدواری به آینده تضعیف شد. حالا اما، در آستانه قرن جدید، یک آزمون بزرگ تحت عنوان مذاکرات وین برای احیای برجام پیش روی ایران و 1+4 است که نتیجه آن در گام نخست دو مسیر کلی پیش روی اقتصاد سیاسی ایران میگذارد و هر مسیر بنا به احتمالات مختلف میتواند به چند راه دیگر تقسیم شود.
اتاق ایران آنلاین، در ویژهنامه بهار 1401 خود با عنوان «اقتصاد ایران در سال 1400 و چشمانداز سال 1401» تلاش میکند در گفتوگو با کارشناسان، چهرهها و خبرگان حوزههای مختلف، سناریوهای محتمل برای وضعیت بازارها، حوزهها و شاخصهای مختلف اقتصاد ایران در سال 1401 را به اطلاع مخاطبان برساند. در این ویژهنامه، در ۴ سرفصل «شاخصهای کلان»، «بازارهای رایج»، «صنعت و بازرگانی» و «چالشهای پیش روی اقتصاد»، به بررسی وضعیت ۴0 موضوع مختلف پرداخته شده است.
شاخصها و موضوعاتی که در این ویژهنامه بهطور جداگانه مورد بررسی قرار گرفته و از اواخر اسفندماه 1400 بهتناوب منتشر میشود، به این شرح است:
شاخصهای کلان
بازارها
صنعت و بازرگانی
چالشهای اقتصاد ایران